Türkiye’de Starlinger teknolojisi ile geri dönüşümden üretilen bigbag’ler
Gaziantep merkezli Prof Sentetik, geri dönüştürülmüş polipropilen ile bigbag üretiyor. Starlinger'in bant ekstrüzyon hattına monte edilen eqoCLEAN eriyik filtresi, eriyiğin saflığını sağlayarak bigbag kumaşları için yüksek gereksinimlerin karşılanmasını mümkün kılıyor.
FIBC olarak da adlandırılan bigbag'ler, serbest akışlı dökme mallar için hafif ve uygun maliyetli bir ambalaj türü olarak lojistikte her alanda kullanılıyor. Ağırlıklı olarak polipropilenden (PP) üretilen bu çuvallar, taşınan malların 1.000 litresi başına, varil veya oktabin gibi sert konteynerlerin çok altında bir CO2 ayak izine sahip. Türk bigbag üreticisi Prof Sentetik, farklı tipteki bigbag'lerin üretiminde endüstriyel atıklar ve tüketici atıklarından geri dönüştürülmüş polipropilen kullanarak bunları daha da sürdürülebilir hale getiriyor. Şirket yakın zamanda dokuma PP çuval ve bigbag üretimi için tesisine Starlinger makinelerini kurdu ve bu makineler içinde geri dönüştürülmüş granüllerin işlenmesi için yeni eqoCLEAN filtre sistemi ile donatılmış bir PP bant ekstrüzyon hattı da bulunuyor. Bu sayede Prof Sentetik, FIBC kumaşlar için ağır hizmet ambalajlarına yönelik tüm özellikleri karşılayan geri dönüştürülmüş polipropilen (rPP) bantlar üretiyor.
Prof Sentetik Genel Müdürü Fahri Şengül, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer veriyor: "Plastik atıklar değerli bir kaynaktır ve çöpe atmak ya da yakmak yerine mümkün olan en iyi şekilde değerlendirilmelidir. Starlinger'in ambalaj üretimine bütünlüklü yaklaşımı bize çok yarar sağladı. Dokuma çuval üretim tesisleri, hem işlenmemiş hem de tüketici sonrası plastik atıklardan elde edilen geri dönüştürülmüş girdi malzemelerini işlemek üzere Starlinger tarafından tasarlanıyor. Çünkü Starlinger yüksek kaliteli plastik geri dönüşümünün nasıl üretileceğini biliyor."
Starlinger Satış Direktörü Harald Neumüller ise: "Prof Sentetik gibi şirketler ambalaj pazarında gerçek birer öncü konumunda. Teknik birikimleri ve ileri görüşlülükleri sayesinde pazarda sürdürülebilir bir döngüsel ekonomiyi teşvik ediyorlar. Bigbag'ler için kapalı ambalaj döngüsü, geri dönüşümü kolay olduğunda, yani geri dönüştürülebilir şekilde tasarlanıp üretildiklerinde ve kullanım aşamasının sonunda özel bir çaba gerektirmeden yeniden işlenebildiklerinde sorunsuz işler. Geri dönüştürülmüş malzemenin kalitesi ne kadar iyi olursa, yeni üretilen bigbag'deki geri dönüşüm yüzdesi de o kadar yüksek olabilir. Bigbag'lerde yüksek oranda geri dönüştürülmüş malzeme kullanabilmek için, Avrupa Esnek Büyük Çuval Üreticileri Birliği EFIBCA'nın bir direktifinde özetlenen DfR (Design for Recycling - Geri Dönüşüm için Tasarım) yönergelerini takip etmek önemlidir. Yönerge esas olarak, bigbag'lerin üretiminde kullanılan dikiş iplikleri, kolon ve kayışlar, katkı maddeleri, baskı mürekkepleri vb. içindeki yabancı maddeleri azaltarak tek malzeme prensibine odaklanmaktadır” açıklamalarında bulunuyor.
Şu anda kendi üretim atıklarını işlediklerini ve tüketici sonrası plastik ambalaj atıklarından elde edilen geri dönüştürülmüş PP granül satın aldıklarını belirten Fahri Şengül: "Bigbag'lerin özel emniyet standartlarını karşılaması gerektiği için, geri dönüştürülmüş malzemenin kalitesi bant üretiminde önemli bir rol oynuyor. eqoCLEAN filtre modülüne sahip Starlinger bant ekstrüzyon hattı, ürettiğimiz bantların ağır hizmet ambalajı uygulamalarında kullanılan bigbag’ler için gereken gerilme, mukavemet ve uzama teknik özelliklerinin karşılamasını sağlıyor."
Geri dönüştürülmüş malzemelerin işlenmesinde bir zorunluluk: Eriyik filtreleme
Geri dönüştürülmüş içerikli bigbag bantlarının, özellikle de geri dönüştürülmüş tüketici sonrası plastik (PCR – Post Consumer Recycled) atıklardan ekstrüzyonu, eriyiğin uygun şekilde filtrelenmesini gerektiriyor. İşlenebilecek rPP malzemesinin oranı, tüketici sonrası atığın hangi atık akışından geldiği, atığın nasıl toplandığı ve depolandığı gibi çeşitli faktörlere bağlı oluyor. Bant ekstrüzyonundan önce, yani geri dönüşüm süreci sırasında ince filtreleme çok önemli. Çünkü PCR malzemelerinde bulunabilen katı kirler ve eriyikteki yabancı polimer partikülleri, örneğin polyester dikiş ipliği, dokumada kullanılacak olan bant iplik kalitesini bozuyor ve üretim sürecinde sorunlara neden olabiliyor.
Starlinger tarafından geliştirilen eqoCLEAN filtre modülü, şirkete göre tüketici sonrası geri dönüştürülmüş malzemeyle yüksek kaliteli PP bantların üretimi için tüm gereksinimleri dikkate alıyor. Bu modül, bir SPB tek pistonlu güçlü geri yıkama filtresi, bir eriyik pompası ve ikinci bir filtre ünitesi olan HS 2.0 filtresinden oluşuyor. SPB filtre bir pistona ve filtre süzgeçleri için dört oyuğa sahip ve PP veya PE gibi poliolefinlerin işlenmesinde kullanılabiliyor. Hidrolik güçlü geri yıkama işlemi sırasında sistem, üretim sürecini kesintiye uğratmadan tam üretim hızında çalışıyor. Yüksek basınç altında düzenli otomatik geri yıkama, filtre süzgeçlerini tamamen temizliyor, bu da kullanılan filtrelerin hizmet ömrünü uzatarak, makinenin duruş sürelerini önemli ölçüde azaltıyor. Doğrudan ekstrüder kafasının önüne yerleştirilen HS 2.0 filtre ile birlikte eriyik pompasının ise, istikrarlı üretim sağlayarak sistemin işletim güvenilirliğini artırdığı belirtiliyor. Bu aynı zamanda yüksek oranlarda CaCO3 ve %50 ve daha fazla geri dönüştürülmüş tüketici sonrası PP'nin işlenmesini sağlayabildiği anlamına geliyor.
Bant üretiminin ardından bantlar bobinlere sarılıyor ve Starlinger'in yüksek performanslı yuvarlak dokuma tezgahlarında bigbag kumaşına dönüştürülüyor. Son adımda da kumaş bigbag'ler haline getiriliyor. Prof Sentetik'in rPP içerikli bigbag'lerinin çekme dayanımı, ağırlığı ve güvenlik faktörü gibi özellikleri gerekli tüm güvenlik standartlarını karşılaması ile birlikte, standart test yöntemleri ve sertifikalı ekipmanlar kullanılarak sürekli olarak test ediliyor.
Fahri Şengül: "Bu gidişattan son derece memnunuz. Hatta bigbag'lerimizdeki geri dönüşüm oranını %50 ve üzerine çıkarmayı planlıyoruz. Ayrıca kendi Starlinger plastik geri dönüşüm tesisimizi kurmayı düşünüyoruz. Bu da, yerel bigbag kullanıcılarımızla birlikte, Türkiye'de bigbag'ler için paketlemede kapalı bir döngü sistemi oluşturmaya yönelik ilk adım olabilir. Doğaya ve çevremize önem vermeli ve özenli davranmalıyız. Tüketiciler, üreticiler ve makine üreticileri ve tedarikçileri dahil hepimiz, doğanın tahrip edilmesini durdurmak için birlikte hareket etmeliyiz" diyerek açıklamalarına son veriyor.
