SaytekPET, Türkiye geri dönüşüm sektöründe yerini aldı
Şirket, tüketim sonrası PET şişe atıklarından elde edilen ham çapaklardan yüksek kalitede rPET çapak üretmek için TOMRA’nın optik ayıklama makinelerini tercih etti
Sağlık ve maden alanlarında faaliyet gösteren Saytek Grup, geri dönüşüm sektöründeki fırsatları değerlendirmek üzere yeni bir yatırım yaptı. Bu doğrultuda yapılanan yeni şirketleri SaytekPET, yüksek kalite gereksinimi duyan PET levha, elyaf ve rPET granül üretimlerine ham madde olarak şeffaf, şeffaf & açık mavi ve karışık renkli rPET flake sunuyor. Tesis, çapak ayıklama süreçlerinde renk, polimer ve metal sensörleri bulunan TOMRA AUTOSORT™ FLAKE ve renk kamerası bulunan INNOSORT™ FLAKE makinelerinin teknolojilerinden faydalanıyor.
Düzce, Gümüşova Organize Sanayi Bölgesi’nde 200 milyon TL değerinde ilk faz yatırımları ile 2023 yılında faaliyete başlayan şirket, 20 bin m2 alanda kurulu tesisinde şu anda 3 ton/saat kapasite ile üretim yapıyor. Yılda yaklaşık 18 bin ton rPET çapak işleme kapasitesine sahip tesis için ilk yılın ardından 2024’te 200 milyon TL’lik ikinci faz yatırımın yapılması planlanıyor. Bu yatırımın tamamlanması ile 6 ton/saat üretim kapasitesi doğrultusunda yılda 36 bin ton üretim hedefleniyor. Bu noktada tesis, 50 bin ton atık pet şişeyi tekrar üretime kazandıracak.
SaytekPET, hat yatırımlarında TOMRA ile yaptığı çözüm ortaklığı sayesinde şişeden şişeye ve PET levha üretimi gibi üst düzey uygulamalar için yüksek saflıkta çapak üretmek üzere son teknolojileri kullanıyor. SaytekPET Yönetim Kurulu Başkanı Özer Yıldırım, açıklamasında; “Saytek olarak uzun yıllara dayanan grup şirketler deneyimimizi, şimdi de geri dönüşüm alanına taşımayı planlıyoruz. Sürdürülebilirlik ve kaynakların verimli kullanılması, günümüzün en önemli konuları. Bu noktada hem ticari hem de çevresel fırsatlar görüyoruz. Bu fırsatları araştırarak çok sayıda geri dönüşüm tesisini ziyaret etme ve gözlemleme şansı bulduk. Çalışırken incelediğimiz TOMRA ayıklama makinelerinin hacim ve kalite hedeflerimize ulaşmamıza yardımcı olacağına hemen ikna olduk” diye belirtti.
Tüketim sonrası PET’lerden en yüksek kaliteye
SaytekPET tesisinde çoğunlukla içecek ambalajları ve gıda ambalajları, girdi malzeme olarak işleniyor. Konumu itibariyle tüketim sonrası malzemeleri Marmara ve İç Anadolu bölgelerinden temin eden şirket, şu anda yüzde yüz yerel atıklardan kazanılan PET çapakları işliyor. Üretilen flakelerin yüzde 40’ı iç pazara sunulurken, yüzde 60’ı ise ihraç ediliyor.
Özer Yıldırım; “2022 verilerine göre Türkiye’de 7.4 milyon ton plastik atık geri dönüştürüldü. Bu da yüzdesel olarak yıllık toplam üretimin yüzde 9’larına tekâmül ediyor. Ancak tabi ki burada girdi malzemenin, ilk kullanımından daha düşük bir kalitede ürün üretimi için ham madde olması söz konusu. Yürüttüğümüz işleme sürecinde, ilk ürünün tüketimi sonrası kalite kaybı yaşanmadan benzer ürünler için ham madde olarak kullanılabilmesi mümkün oluyor. Bu da fırsatlar değerlendirildiği ve doğru yatırımlar yapıldığı takdirde ülkemiz için büyük bir kaynak ve gelir kazanımı sağlanabileceği anlamına geliyor. Bu noktada yüksek kalitede ve hacimde PET çapakların üretilmesi ancak sensör tabanlı ayıklama makineleri ile mümkün oluyor” diyerek ekliyor;
“İkinci faz yatırımlarımız sonunda 50 bin ton pet şişeyi pet kimya tesislerinde üretilmesine ihtiyaç duyulmadan yüzde 100 milli ürün olarak yeniden üretime kazandıracağız. Ayrıca bu üretimimizin çevresel katkıları da bulunuyor. PET ürünlerini geri kazanmazsak PET kimya tesisleri, yüksek enerji ve karbon salınımı ile petrolden elde edilen ham madde olarak kullanımımıza sunacak ve ciddi anlamda olumsuz çevresel etkileri olacak.”
Plastik değer zincirinde çapak ayıklama, önemli halka
Giderek daha zor hale gelen kaliteli geri dönüşüm göz önünde bulundurulduğunda, çapak ayıklama süreçleri plastikte çok önemli bir adım. Tüketim sonrası plastik atığın ön ayıklaması yapıldıktan, parçalandıktan ve yıkandıktan sonra sensör tabanlı çapak ayıklama sistemleri, çapakları türlerine ve şeffaflıklarına göre ayırıyor ve metaller gibi tüm istenmeyen malzemeleri ortadan kaldırıyor. Yüksek saflıkta mono-fraksiyonları sağlamak, ekstrüzyon için kalite gereksinimlerinin karşılanması ve birincil ham madde benzeri tüketim sonrası geri dönüştürülmüş ürünlerin oluşturulması için gerekli oluyor. Gıda sınıfı ve kozmetik ambalajlar için giderek daha katı hale gelen kalite gereklilikleri göz önüne alındığında, yalnızca en yüksek saflıktaki fraksiyonlar, ikincil ham madde olarak kullanılabiliyor ve döngüye yeniden dahil edilebiliyor. Benzer şekilde, gıda sınıfı olmayan malzemeler de gıdaya uygun uygulamalara çok yakın yüksek kalite standartları gerektiriyor.
TOMRA Recycling Sorting Türkiye ve Ortadoğu Satış Müdürü Serkan Orhan; “SaytekPET, plastik değer zincirindeki şirketler arasında kıymetli bir alanda faaliyet gösteriyor. Bugün, geri dönüştürülmüş içeriği artırma taahhüdünü sürdüren şirketler, yüksek kaliteli geri dönüştürülmüş malzemeye erişimde büyük zorluklarla karşılaşıyor. SaytekPET’in TOMRA makinelerimizle ürettiği çapaklar, tam da bu noktada çözüm sunuyor. Sensör tabanlı optik çapak ayıklama makinelerimiz, kirlilik oranı yüksek olan girdi malzemeden bile üstün kalitede ikincil hammadde üretilmesini sağlıyor” diye belirtiyor.
Öte yandan bir geri dönüşüm tesisinin işleyeceği atık, toplama sistemlerine bağlı olarak farklı kirlilik oranlarına sahip olabiliyor. Verimli bir polimer geri dönüşüm süreci sağlayabilmek üzere ayıklanması gereken farklı polimerler, metal kalıntıları veya diğer yabancı maddeler bulunabiliyor. Özer Yıldırım, bu konuda yaptığı açıklamada; “PET şişelerin karışık olarak toplanması bizim için zorluk yaratıyor. Girdi malzemeyi özenle seçseniz bile kirlilik oranları yüksek oluyor. Dolayısıyla girdi ürünlerde stabil kalite sağlamanız mümkün değilken bizim gibi üstün kalite hedefleyen bir tesisseniz çıktı ürünün yüksek saflığını stabil olarak garanti altına almanız gerekiyor. Maksimum saflık seviyeleri için kalite parametrelerini kesintisiz olarak korumanız önemli. Bunun yolu ise ayıklama süreçleri için güvenilir bir otomasyon altyapısına yatırım yapmak. Bu nedenle TOMRA’nın sensör tabanlı optik çapak ayıklama makinelerinin kurulumunu gerçekleştirdik. Makinelerimizde doğru kalibrasyonu sağlayarak çıktı ürünümüzün yüksek kalitesini stabil olarak koruyabiliyoruz” dedi.
Bugün, TOMRA’nın en yeni çapak ayıklama teknolojileri aynı anda farklı malzeme türlerini, renkleri, şeffaflık seviyelerini ve metalleri ayıklayabiliyor. Şirkete göre, daha az gelişmiş makineler, malzemeleri birden çok sefer hattan geçirirken veya bir seferde yalnızca bir polimeri ayırırken TOMRA’nın gelişmiş çözümleri, kullanıcılarına pazar taleplerine (PET, PE, PP, PS veya diğer malzemeler) göre ayıklama esnekliği sağlıyor. Değişken kontaminasyon seviyeleri, tek bir ayıklama hattında birden çok ayıklama özelliği tanımlanarak yüksek hacimlerde bile kolaylıkla yönetilebiliyor. Bu da ekipman sermayesinden ve değerli alandan tasarruf sağlıyor.
TOMRA’nın AUTOSORT™ FLAKE ve INNOSORT™ FLAKE çapak ayıklama makineleri, kompakt tasarımları sayesinde mevcut tesislere kolayca entegre edilebiliyor. Sınıfının en gelişmiş teknolojilerine sahip olduğu belirtilen bu makineler, güvenilir sonuçlar sağlıyor ve malzeme kayıplarını azaltırken yüksek kapasitede üstün kaliteli çapak üretimini mümkün kılıyorlar.
“TOMRA her aşamada yanımızda”
Tesisi yatırımlarında TOMRA ile iş birliklerine değinen Özer Yıldırım; “TOMRA’yı bir optik ayıklama makinesi tedarikçisi olarak değil tüm dünyada üstün deneyime sahip bir geri dönüşüm uzmanı olarak görüyoruz. Dünyada ispatlanmış teknoloji ve hizmet kaliteleri var. Ancak daha da kıymetlisi, Türkiye’de güçlü varlıkları ve satış sonrası hizmetlerindeki hızlı çözümler. TOMRA, çözüm ortağımız olarak nihai ürünü daha da saflaştırmak ve en üst kaliteye getirmek üzere bizlerle çalışıyor. Tüm bunların yanı sıra müşterimiz nezdinde de TOMRA ile ayıklama süreçlerimizi yönetmenin bize kazanım sağladığını deneyimledik” diye belirtti.
