plastik-ambalaj.com

Sanayide Dijitalizasyon

Özet

Gelişen tüm teknolojik çalışmalar ile ortaya çıkan dijitalizasyon kavramı, tüm dünyayı etkisine almış durumdadır. Eğitimden sanayiye, hizmetten sağlık sektörüne kadar tüm yaşam alanlarımıza etki eden bu dönüşüm, yaşamımıza yeni kurallar getirmiştir. Yaşam şeklimizde, kişiler ile kurduğumuz iletişim yollarımızda, seyahat etme seçeneklerimizde bu gelişimin yansımalarını yaşıyoruz. Dünya, gelişen bu sistem ile oyuna yeni kurallar getirmektedir. Çağın getirdiği, müşteri taleplerinin daha hızlı karşılandığı, sınırların kaldırıldığı kurallara uyabilen işletmeler, bir adım öne geçebilmektedir. Bu çalışmada, dijital dönüşüm kavramları ve bu entegrasyonun işletmelere sağladığı katkılar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dijitalizasyon, dijital dönüşüm, ürün yönetimi

Giriş

İşletmeler, tüketicilerin ihtiyaç duyduğu veya talep ettiği ürünlerin ve hizmetlerin karşılanması için kurulmuş ekonomik amaçlı birimlerdir. Birbirinden farklı sektörlerde, farklı büyüklüklerde milyonlarca işletme bulunmaktadır. İşletmeler sürdürülebilirliklerini sağlamak amacı ile yeni ürünler geliştirmeyi hedeflerler. Yeni pazarlara girme, yeni ürünler geliştirme, rekabet etme ve olanaklarını büyütmek gibi amaçlar doğrultusunda faaliyetlerini sürdürürler.

Tüm dünyada son yıllarda, iş yaşamında bireylerin ve işletmelerin pazarda daha fazla tutunma çabaları, ürün veya hizmet satışlarını arttırma çalışmaları yoğu rekabet ortamının doğmasına yol açmıştır. Rekabet ortamında küreselleşen dünya hem ulusal hem de bölgesel alanda rekabetin sürekli olarak devam etmesine zemin hazırlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda kişiler veya işletmeler, gelişen teknolojinin avantajlarından yararlanmalıdır. 

Günümüzde teknolojik gelişmeler ve bilginin doğru kullanımı dijital çağın kapılarını açmıştır. Verileri doğru kullanan işletmeler, iş modellerini, yönetim süreçlerini ve teknolojik altyapılarını bu endüstriyel devrime uygun olarak adapte etmeye çalışmaktadırlar. Çalışmalarını dijital ortama aktararak, internet teknolojilerinin avantajlarından faydalanmaktadırlar. Bu dönüşüm etkisi ile işletmeler üretimini sağladıkları ürünleri fiziksel faaliyetlere ek olarak dijital donanımlar ile birleştirmektedirler. Hammadde seçiminden, lojistik süreçlerine kadar tüm alanlarda insan gücünün yerini yazılımlara, otomasyonlara aktarılması tüm işletmeleri olumlu etkileyecektir.

Dijitalizasyon Kavramı Nedir?

Dijitalizasyon Gottfried Wilhelm Leibniz tarafından tanımlanan, temelinde sayıların bilgisayar dünyasında ikili kodlara dönüştürülmesi için kullanılan bir terimdir. İş akışlarının oluşturulmaya ilk başlandığı dönemlerden günümüze kullanılan iş modelleri oldukça değişiklik göstermiştir. Başlarda kullanılan insan gücüne dayalı manuel üretim teknikleri teknolojinin yıllar içindeki hızlı gelişimiyle birlikte yerini seri üretime bırakmaktadır. Bu teknolojik gelişim sürecinde keşfedilen yeniliklere ayak uydurabilen işletmeler hem insan gücünü daha verimli kullanabilmekte hem de kullanılan geleneksel yöntemlerin zamansal ve maddi kayıplarını en aza indirebilmişlerdir. Ancak dijitalizasyon, farklı bir tanıma sahip olan dijitasyon ile karıştırılmamalıdır. Dijitalizasyon, dijital ürünlerin ve verilerin işletmelerin kendi iş akışlarına ve iş modellerine entegre etmeleri hatta tamamen değişiklik yapıp dijital bir yapıyı benimsemeleri olarak tanımlanabilirken dijitasyon, analog yapıdaki iş akışlarının dijital olarak ifade edilebilecek hale getirilmesidir. İşletmelerin kendi yapılarındaki işleyişi dijitale dönüştürme sürecinde yaşayabilecekleri adaptasyon sorunları kısa vadede daha önce bahsettiğimiz maddi ve zamansal kayıpları artırsa da uzun vadede sağlayacağı katkılar konusunda ikna olmayan ve dönüşümü kabul etmeyen işletmeler, zamanla dijital dünyanın sağladığı avantajlara sahip olamadıklarından dolayı ya ciddi değer kayıpları yaşadılar ya da pazar içerisindeki yerlerini koruyamayıp yarıştan çekilmek zorunda kaldılar. 

Dijitalizasyon işletmelerin yanı sıra, toplumun tüketim alışkanlıklarını ve ekonomik yapısını da köklü bir biçimde değiştirdiği için küreselleşen dünyanın yapıtaşlarından biri haline gelmiştir. Bu köklü değişikliklerin sağladığı avantajlarından bir başkası ise işletmelerin pazarlama için hedeflediği müşteri sayısının limitlerinin kaldırılarak dijital ağlar sayesinde dünyada teknolojiye erişimi olan herkese uygun pazarlama stratejileriyle satışlarını hızlı bir biçimde artırabilmesidir. Hızlıca adapte edilen ve günümüzde popüler olan teknolojik gelişmelerden otomasyonlar, Endüstri 4.0, sanal gerçeklik, nesnelerin interneti, büyük veri ve makine öğrenimi gibi kavramlar günümüzde işletmelerin iş akışlarını hızlandırdığı kadar yeni ürünlerin geliştirilmesine ve hatta yeni geliştirilen bu ürünlerin, işletmelerin kurulumda odak olarak aldıkları ürünlerin tamamen yerini almasına da neden olabilmektedir.

Dijital Evrim, Dijital Dönüşüm

Dünya genelindeki işletmelerin akışlarını köklü bir biçimde dijital dünyaya adapte etme süreci kısaca Dijital Evrim olarak adlandırılabilir. Bu köklü değişiklik işletmenin yönetiminde, ürünün kendisinde, üretim sürecinde, pazarlama sürecinde ve hatta tüketim sürecinde bile olabilir. Her işletmenin iş modeli, yapısı ve değerleri farklılık gösterdiğinden dijital evrim süreçleri de birbirinden farklı olmaktadır. Bu farklılıklardan dolayı dijital dünyaya adaptasyon ve işleyişteki köklü değişiklik denemeleri başlarda başarısızlıkla sonuçlanabilmekte ve büyük zararlar verebilmektedir. Teknolojik gelişmelerin zorunlu hale getirdiği dijitalleşme sürecinde bu tür zararları en aza indirebilmek adına yapılan planlamalara büyük önem verilmesi gerekmektedir. Teknoloji toplum üzerinde de büyük etkiler yaratarak, yeni ihtiyaçların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yeni ihtiyaçlarla birlikte işletmelerin sunduğu değerler ve müşteri memnuniyeti önemli bir odak noktası haline gelmiştir. Bu yüzden Dijital Evrim sürecinde işletmelerin ürün ve yönetim değişiklikleriyle birlikte globalleşen dünyanın etkileri dolayısıyla müşterinin tecrübesini de göz önünde bulundurması gerekmektedir. 

Adım adım bir piramit mantığı ile bu kavramları aktarmak gerekirse, dijitasyon bir sayısallaşma evrimidir (Şekil-1). Bu evrim ile dijitalizasyon kavramını oluşturan işletmeler para tasarrufu sağlarlar. Ancak bu dijitalizasyon kavramı doğru ve etkin bir şekilde kullanırsa dijital dönüşüm süreci tamamlanarak, işletmeler para kazanımına başlarlar.

Dijital Dönüşümün Avantajları

İnovasyon kavramı, kişileri ve dolayısıyla işletmeleri korkutabilmektedir. Dijital çağın ortaya koyduğu avantajlar aslında çok belirgin olsa da çağın getirdiği kökten değişimin zorlukları herkes tarafından bilinmektedir. Tüm işgücü sisteminin değişime uğramasına neden olan bu çalışmalara başlamadan önce mutlaka doğru analiz yapılmalı, yol haritası en verimli şekilde oluşturulmalıdır. 

Tüm bu zorluklara rağmen, dijital dönüşüm amacını tamamladığında yarattığı etki ile her adımda farklı avantajlar sağlamaktadır.

•Operasyonel süreçlerde verimliliğin artması

Dijital çalışmaların katkı sağladığı operasyonel tüm süreçlerde verimlilik kesintisiz bir hal alıyor.

•Doğru maliyet yönetim imkânı

Dijital otomasyon sayesinde süreçlerde artan verimlilik, daha doğru gider yönetimi yapılmasına olanak sağlar. Zamandan, iş gücünden, hata payında tasarruf etkisi oluşturur.

•İnsan kaynaklı hataların minimuma indirilmesi

Gelişen yazılım teknolojileri, iş süreçlerinin her adımına dâhil edilerek, kişilerin yapabilecekleri hata payını azaltır. İnsan faktöründen kaynaklı doğan hataları minimize eder.

•Sürdürülebilirlik

Doğru veri yönetimi ve otomasyon sayesinde işletmeler sürdürülebilirliklerini arttırabilir.

•İş yönetim süreçlerinde tutarlılık

Günümüzde sürekli değişen şartlar, işletmeleri olumsuz etkilemektedir. Her sektörün kendine özgü tüm normlarını etkileyen değişimler hata payının artmasına yol açarlar. Dijital çalışmalar sayesinde tutarlı bir üretim ve yönetim şekli oluşturularak dışarıdan gelebilecek tüm etmenlerin üretime olumsuz etkisi kontrol edilebilir.

•Otomasyon

Üretimde sağlanacak tüm otomasyon çalışmaları, çalışanların hızlı analiz edebilmesine katkı sağlar.

Dijitalleşmeye olan inanç, yapılan yatırımlar ne kadar çok olursa, işletmelerin kazançları da doğru orantılı olarak artacaktır. Öngörülmeyen hatalar, karşılaşılabilecek kayıplar, defalarca kez deneme yapılan çalışmalar artık yerini dijital çalışmaların çözümlerine bırakacaktır. Dijitalleşmeden üretimine devam eden işletmelerin kaybettikleri vakit ve emeğin telafisini karşılayamayacaklardır.

Sonuç

Farklı sektörlerde de olsa, tüm işletmelerin verimliliğinin artmasına, müşteri odaklı çalışmasına ve hızlı hizmet sağlaması, dijitalleşme ile mümkün olmaktadır. Rekabetçi çalışma ortamında bir adım önde olmak ve çağın gerisinde kalmamak için işletmeler, teknolojinin getirdiği avantajları ürünlerinin tüm yaşam süreçlerine entegre etmelidir. Sınırları kaldıran bu dönüşüm, sadece mevcut pazarlarda değil, tüm global pazarlarda da söz sahibi olabilmek, ürün servisi verebilmek için avantaj sağlamaktadır. Her geçen gün hayatımıza daha da dâhil olan teknolojik çalışmalar, işletmelerin pazarda bir adım önde olabilme yarışı için dijital dönüşüm süreçlerine dâhil olmaya itiyor.

Kelime anlamıyla dijitalizasyon analog olan sistemi sayısal hale getirilmesi yani dijitalleşmesi anlamına gelmekle birlikte, geçmişten günümüze inşa edilen tüm geleneksel yapılar için köklü bir değişiklik meydana getirmiştir. 

Teknolojik gelişmeleri takip etmenin önemi anlaşılmaya başlansa da kurulan sistemlerin büyük ölçüde dijital dünyaya aktarılması planlamadan bitişe işletmeler için büyük riskler oluşturabileceğinden işletmeler için kabul etmesi zor bir kavramdır. Tüm bu risklere rağmen zamanında gerekli düzenlemelere olanak sağlayıp teknolojik devrime ayak uyduran işletmeler bulundukları pazarlarda normal işleyişleriyle ilerleyebileceğinden çok daha hızlı şekilde rakiplerinden bir adım önüne geçebilmişlerdir. Adaptasyonu planlama sürecinde düşünülenin aksine, asıl dijitalizasyonu implemente etmeyen işletmeler kendilerini zor durumlar içerisinde bulmuşlardır. Bu şekilde üretim ve tüketim alışkanlıklarını tamamen değiştiren dijitalizasyon, teknolojik gelişmelerle birlikte yeni ürünleri pazarlara katarak günümüzde bambaşka iş alanları ortaya çıkartmaktadır. Dijitalizasyonun toplumumuzun her alanındaki tüm etkileri göz önüne alındığında, dijitalizasyon kavramı başlı başına işletmelerin büyük önem vermesi gereken odak noktalarından biri haline gelmiştir.

Kaynaklar

•Banger, G. (2018). Endüstri 4.0 ve Akıllı İşletme (2. bs.). Eskişehir: Dorlion.

•Çark, Ö. (2019). Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) Sistemleri (1. bs.). Ankara: Gazi Kitabevi.

•Ernst ve Young. (2011). The Digitisation of Everything. How Organisations Must Adapt to Changing Customer Behaviour. https://conference.acfid.asn.au/wpcontent/uploads/2017/07/EY_Digiti sation_of_everything.pdf, Erişim: 14.04.2020

•Kane, G.C., Palmer, D., Phillips, A.N., Kiron, D., ve Buckley, N. (2015). Strategy, not technology, drives digital transformation. MIT Sloan Management Review and Deloitte University Press, 14:1-25.

•Karaçay, G., Aydın, B. (2017). Internet of Things and New Value Proposition. A. Üstündağ ve E. Çevikcan (Ed.), Industry 4.0: Managing the digital transformation. Springer.

•Schallmo, D., Williams, C. (2018). Digital Transformation Now! Springer.

Prof.Dr.Semih Ötleş^a,b, Almira Sobacı^a,c

^aEge Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi Anabilim Dalı

^bEge Üniversitesi, Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Mükemmeliyet Merkezi

^cDijital Pazarlama Yetkilisi