Ambalaj Hatlarında Kirlenmenin ve Statiğin Kontrol Edilmesi
- JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON
- JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY
Statik elektrik, malzemeler üzerindeki elektrik yüklerinin dengesizliğiyle oluşur. Ambalaj, etiket dönüştürme hatlarında hem üretime hem iş sağlığı ve güvenliğine zarar verir. Doğru statik kontrol sistemleri ile bu sorun giderildiğinde yüksek kaliteli ürünler ortaya çıkar.
Statik kontrol ve web temizleme sistemleri ambalaj endüstrisinde hayati bir rol oynuyor. Web yüzeylerinde oluşan kontaminasyonu/kirliliği gidermek için sahip oldukları gelişmiş kapasite; üretim ve ıskarta ürünlerle ilgili sorunları önler, bu da yüksek kaliteli ambalaj ve baskı ürünlerini elde etmek için kullanımını gerekli kılar. Koronavirüs salgını ambalaj endüstrisinde daha önce görülmemiş engeller oluştururken, ambalaj malzemelerine nasıl bulaştığını ve genel etkinin ne olduğunu anlamak her zamankinden daha önemli hale geldi.
Bir web hattının toz, kir ve çeşitli parçacıkları üzerine çekmesinin temel iki nedeni olabilir. Bunlar; hareket halindeki bir webin yarattığı sınır tabaka veya statik yükün oluşmasıdır. Sınır tabaka, web’in hareket halindeyken ortamda yer alan havayı beraberinde sürüklemesi sonucu oluşur. Sürüklenen hava beraberinde taşıdığı kontaminasyonu alt katmana doğru çekerek, katmanın altına ya da web hattının yüzeyine hapsedebilir ya da katmanın içinde tutabilir.
Statik yük, hızlı hareket eden bobinlerin makine aksamı ile temasından oluşan sürtünme ile bobinin çözücüden ayrılmasıyla ya da etraftaki makinelerden endüksiyon yolu ile oluşabilir.
Web hattı üzerinde var olan statik, işlem öncesi etrafındaki yüzeyler ve havada var olan parçacıkları web yüzeyine çekebilir. Bu da üretim sırasında ve sonrasında birçok soruna neden olabilir. Bir web üzerinde mevcut olan statik, baskı işlemini etkileyebilir ya da mürekkebi baskı yüzeyinden uzaklaştırabilir. Bunun sonucunda, soluk ve hatta kirli bir görünüme sahip bir baskı elde edilebilir. Ayrıca pek çok sektör, özellikle gıda ve tıbbi malzeme kullanılanlar, hijyen konusunda katı kurallara sahip. Bu kurallar gereği, kirli olduğu tespit edilen herhangi bir ambalaj ya da ürünün atılması israfı artırarak, üretimi kesintiye uğratır.
Statik problemi sonrası oluşacak kontaminasyon/kirlilik yalnızca web yüzeyini etkilemez; aynı zamanda sistemde ilerlemeye devam etmesi ile diğer makine yüzeylerinde de toz ve kir birikmesine ve hatta tıkayıp, sistemin arızalanmasına neden olur. Bunun sonucunda da, üretimin durdurulup bakım yapılması ya da arıza için servis hizmeti alınması gerekir. Ayrıca, statik yük, burada çalışan personel için de ciddi bir sağlık ve güvenlik riski oluşturur. Bu sorunların üstesinden gelmek için teknolojik çözümlere yatırım yapmak, üretim ve işletme kârlılığı için hayati öneme sahiptir.
Meech’in geliştirmiş olduğu statik kontrol sistemleri, önemli Ar-Ge çalışmasının sonuçları olup teknolojik yenilikler içeriyor.
Statik Kontrol Çözümleri
Aktif bir statik kontrol, yükleri nötralize etmenin en etkili yoludur. Bu teknoloji, iyonize havayı ya da iyonizasyon işlemini kullanarak; iyonize barlar üzerinde yer alan emitör (yayıcı) pinleri gerilim ile besler ve yüksek enerjili bir pozitif ve negatif iyon "bulutu" oluşmasını sağlar. Oluşan bu iyon bulutuna yakın bir şekilde geçen, artı ya da eksi herhangi bir polariteye sahip statik yüklü yüzey hızla nötralize edilir. Çözülme işlemi ve herhangi bir baskı ya da paketleme işleminden hemen önce uygulanacak olan statik kontrol; üretimde maksimum verimi sağlayarak, daha az ıskarta ürün ve bakım faaliyetlerini sağlar.
Son yıllarda yaşanan gelişmeler, “high-powered pulsed” DC güç sistemlerin ortaya çıkmasına neden oldu. Kısa, orta ve uzun menzilli uygulamalar ile birlikte kullanılabilecek çeşitleri sunulan, Meech’in geliştirmiş olduğu Hyperion Serisi buna bir örnek oluşturuyor. Son zamanlarda sisteme entegre edilen bu statik barlar, her ne kadar statik kontrol teknolojisi işleyişine otomasyonu dahil etmeye başlamış olsa da; aslında sistemde daha esnek kullanım ve hatta kendi performansları hakkında da geri bildirim sağlıyor. Meech’in geliştirmiş olduğu Smart Control sistemi; statik kontrol cihazlarının performans bilgilerini cep telefonu, tablet, dokunmatik ekran veya monitör gibi kolay kullanıma sahip bir ekranda görüntülenmesi ve operatörlerin işletim ayarlarında anında değişiklik yapmasını sağlaması gelişmiş bir sistem örneğidir. Bu cihazlar, statik barların yaymış olduğu iyonizasyon seviyesini değiştiren statik bar kontrolörüne de bağlanabilir.
Statik kontrol, ürün kalitesi ve personel güvenliğini çevreleyen sorunların engellenmesine yardımcı olabilirken, bu cihazların tek başına kullanımı, statik yüklü bir web sistemi ile ilgili oluşabilecek bütün sorunları çözmez.
Web Temizleme Sistemleri
Ambalaj firmalarının üretim yaptığı ortam koşulları göz önüne alındığında, web temizleme sistemlerinin kullanılması yaşamsal bir öneme sahip. Çünkü mevcut sistemde yer alan tüm web yüzeylerinde az bir miktar da olsa kirlenme söz konusudur. Oluşan bu kirler, temizlenmez ya da bir web temizleme sistemi tarafından minimuma indirilmez ise sistemde ilerlemeye devam eder. Hemen akabinde ise baskı plakaları, mürekkep sistemleri ve aniloks merdanelere ulaşır. Bu ise düşük baskı kalitesini de içeren sorunlarla birlikte üretimdeki duruş süreleri ve ıskarta ürünlerin artmasına neden olur.
Statik kontrol ile birlikte kullanılan etkili web temizleme sistemleri, bakım için üretimde ayrılan duruş sürelerini azaltabilir ve düşük kaliteli ürünün neden olacağı israfı en aza indirerek üretimdeki verimliliği artırabilir.
Bir web'in yaratmış olduğu sınır katmanını engellemek için kullanılacak temaslı ve temassız olarak temel iki web temizleme teknolojisi mevcut.
Meech'in de TakClean isimli sisteminde olduğu gibi temaslı sistemler, ikili elastomer silindirler ile birleşik yapışkanlı silindirler kullanır ve web’in tüm genişliği doğrultusunda temas halindedir, bu sayede sınır katmanını bozarak web yüzeyinde oluşan kontaminasyonu temizler.
Sonrasında yüksek yapışkanlık kütlesine sahip ikinci bir silindire aktarıp – birinci silindirdeki kalıntıları temizleyen-yeniden kirlenmeyi önler. Yapışkanlı silindir sistemleri küçük parçacıklar üzerinde iyi performans gösterebilir, ancak hızlı bir şekilde kirlenebildiğinden dolayı daha yüksek kontaminasyon seviyelerinin söz konusu olduğu zorlu uygulamalarda kullanılmak için tasarlanmadı.
Temassız teknolojiler "üfleme ve vakum" formu ve sınır katmanı çözümünün yerini aldı. Meech'in CyClean'ı gibi sunmuş olduğu üfleme ve vakum sistemleri, web yüzeyindeki sınır katmanını ve oluşan tüm kirliliği uzaklaştırmak için web’in her iki tarafında “hava bıçağı” kullanır. Vakumlu hava akışlarının varlığı, türbülanslı havanın yakalanmasını ve ardından uzaklaştırılmasını sağlar. Bu verimli bir yöntem olmakla birlikte, kullanılan sistemler genel olarak kompakt ve mevcut web hatlarına basit bir şekilde entegrasyon sağlanır.
Artık, düşük gerilimli geniş ve dar web sistemlerinin temizliğinin temassız olarak yapılmasına olanak sağlayan yüksek teknoloji geliştirildi. Bu tür web sistemlerinin temizliği endüstri içerisinde her zaman bir zorluk yarattı. Ancak son zamanlarda piyasada tanıtılan yeni sistemler, web malzemelerine zarar vermeden son derece etkili ve güçlü temizlik sağlıyor. Küçük boyutlu ve sessiz çalışan bu ekipman aynı zamanda operatör müdahalesi ihtiyacını en aza indiren otomatik hava akışı ayarları sunar. Bu kullanıma örnek olarak, kısa zaman önce Meech’in duyurmuş olduğu CyClean serisinin yeni bir versiyonu olan CyClean-R serisinin kullanıma sunulmasıdır. Baskıcıların düşük tansiyonlu web’leri etkili bir şekilde temizlemesine olanak sağlayan ileri hesaplamalı akışkanlar dinamiğini dahil eder.
Dar, orta ve geniş web yüzeyleri dahil çok çeşitli uygulamalarda kullanım için ideal olan CyClean-R, tek taraflı ve çift taraflı web temizleyici olarak da mevcuttur. Web silindiri üzerindeki konumundan, herhangi bir web malzemesinden kuru, bağlanmamış kontaminasyonun optimum ve tutarlı bir şekilde sistemden uzaklaştırılmasını sağlar (0,5 mikrona kadar olan partiküllerin uzaklaştırılması sağlanabilir).
Sonuç
Sektörde sürekli değişen uygulamalar, matbaa ve ambalaj firmalarının talebini karşılamanın yeni yollarını bulması ve aynı zamanda hızlı bir şekilde sisteme adapte olması gerektiği anlamına da gelir. Statik kontrol ve web temizleme çözümlerinin kullanılması, üretim hattının verimliliğini artırabilir ve ürünlerin sürekli olarak yüksek kalitede işlenmesini sağlayabilir. En gelişmiş sistemlerde de oldukça esnektir ve geleceğe dönük işletmelere yardımcı olur. Ayrıca hat üzerinde mevcut olan statik ve kirlilik seviyelerini belirlemeye yardımcı olabilecek ölçüm ve değerlendirmeler gerçekleştirilirse, ancak o zaman en uygun ekipman seçilebilir.
MEECH International (İngiltere)
Türkiye Temsilcisi: ALMELEK A.Ş.
Çeviri ve Düzenleme: Canan Özdemir / Elektrik Mühendisi
