Doğal soğutma ve Adyabatik soğutma entegreli soğuk su üretici grup
“Kaliteli, yüksek verimli ve çevre dostu üretim ile müşteri odaklı çözüm” anlayışını kendine ilke edinen EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemine sahip ERBAY; CE, GOST ve TSEK sertifikalarına sahip, yurtiçinde olduğu kadar, yurtdışında da özellikle sanayi proseslerinin gereksinimlerini karşılamaya yönelik yeni bir cihazı imalat gamına ilave etmiştir.
Daha önce Türkiye’ de imal edilmemiş olan bu cihaz, geleneksel soğutma gruplarına göre;
Yüksek enerji verimliliği
Düşük işletme maliyetleri
Çok daha düşük karbon salınımına sebep olmasıyla çevre dostu olmasının yanında ülkemizin alt yapısına uygun olarak, tasarımı Türk mühendisleri tarafından gerçekleştirilmiş ve sürekli geliştirme ilkesiyle imal edilmektedir.
Sanayi proseslerindeki su soğutma işleminin ürüne doğrudan fonksiyonel değer katan değil, ürün maliyetini arttıran bir süreç olması sebebiyle, bu işlemin en az maliyette yapılabilmesi üretici firmalara önemli verimlilik artışı sağlamaktadır. Bu hususun bilincinde olan ERBAY, proseste ısınan suyu doğal kaynakları da entegre ederek soğutan, böylece tüketilen enerji miktarını en aza indirecek adaptif bir sistemin tasarımını gerçekleştirmiştir.
Tasarlanan cihaz, Adyabatik Soğutma entegre edilmiş olan Mekanik (kompresörlü) Soğutma Modülü ile Doğal Soğutma (Free Cooling) Modülünün entegrasyonu ile gerçekleştirilmiştir. Bu cihaz; sahip olduğu mikroişlemci kontrol sistemi ve özel yazılım ile dış hava sıcaklığı ve istenen su çıkış sıcaklığına bağlı olarak hangi modüllerin devrede olacağını ve devrede olan modüllerin nasıl hareket edeceğini tespit etmektedir.
Yaz Dönemi :
Dış ortam sıcaklığı, istenilen soğuk su sıcaklık değerinin ve tesisten dönen su sıcaklık değerinin üstündedir (Örnek: Dış ortam 35°C, soğuk su 15°C, tesisten dönen su 20°C). Doğal soğutma modülü çalışmamaktadır. İstenen soğuk su sıcaklığını tamamen adyabatik soğutma entegreli mekanik (kompresörlü) soğutma modülü tarafından karşılanmaktadır.
Bahar Dönemi :
Dış ortam sıcaklılığı, istenen soğuk su sıcaklık değerinin üstünde ve tesisten dönen su sıcaklık değerinin altındadır. (Örnek: Dış ortam 16°C, soğuk su 15°C, tesisten dönen su 20°C) Tesisten dönen su öncelikli doğal soğutma (free cooling) modülünden geçirilerek dış ortam havası yardımı ile su bir noktaya kadar soğutulur. Doğal soğutma modülü ile soğuyabileceği sıcaklık değeri, dış hava sıcaklığına bağlıdır. Böylece soğutma ihtiyacı kısmen karşılanmış olur. İstenilen soğuk su sıcaklığına ulaşmak için mekanik (kompresörlü) soğutma modülü kısmi yük ile çalışır.
Kış Dönemi :
Dış ortam sıcaklığı, istenilen soğuk su sıcaklık değeri ve tesisten dönen su sıcaklık değerinin altındadır. (Örnek:Dış ortam 10°C, soğuk suyu 15°C, tesisten dönen su 20°C). Sistemde ihtiyaç duyulan soğuk su, dış hava sıcaklığına bağlı olarak tamamen doğal soğutma (free cooling) modülü vasıtasıyla sağlanır.
Cihaz kış döneminde oluşabilecek donma riskine karşı salamura (glikol-su karışımı) ile çalışacak şekilde tasarlanmıştır.
Yaz aylarında mekanik (kompresörlü) soğutma kısmı ile entegre çalışan adyabatik soğutma sistemi; kondenser bataryalarının hava giriş kısmına yerleştirilmiş olan özel yapılı, metalik olmayan ağ üzerine belirli mesafedeki nozullardan kesintili olarak su spreyleme neticesinde, ağ üzerinde buharlaşan su, adyabatik soğutma etkisi oluşturarak kondenser hava giriş sıcaklığını düşürür. Böylece cihazın daha düşük kondenzasyon basıncı ile çalışmasıyla beraber, cihazın enerji sarfiyatı azalır ve soğutma kapasitesi artar. Kondenser hava giriş sıcaklığının düşürülebilmesi amacıyla; giriş havasının neme duyurulması için tercih edilen ağ üzerine su spreyleme sistemin, diğer yöntemlere göre üstünlükleri şunlardır;
Kullanılan özel yapıdaki ağ, kondenser bataryalarına gölgeleme yaparak güneş radyasyonu etkisini ortadan kaldırır.
Yaprak, kağıt, toz vs gibi yabancı maddelerin kondenser bataryasına ulaşmasına engelleyerek, kondenser bataryasının sürekli olarak temiz kalmasını sağlar.
Ağlar üzerine suyun, hava akışının ters yönünde spreylenmesi neticesinde, ağ kendi kendini temizleyen bir filtre görevi görür.
Bu sistemde ağ üzerinde spreyleme yapılan suyun, tasfiye edilmiş su olma ihtiyacı olmadığı gibi ayrı bir pompa veya tank ihtiyacı da yoktur.
Ayrıca giriş havasını neme doyurarak, sıcaklığını düşüren benzer sistemler ile ortak olarak;
Cihazın soğutma kapasitelerinin artması
Enerji sarfiyatının azalması
Kompresörlerin ömrünün uzaması
Bakım ve işletme masraflarının azalması
Dolaylı olarak daha düşük karbon salınımına sebep olması yönüyle çevre dostu olması
bu sistemin diğer avantajlarıdır.
Soğutma gruplarımın sağlık emniyeti ve güvenlik gereksinimleri konusunda gerekli Avrupa Birliği Direktifleri ile ilgili harmonize standartlarına uygundur.
Çevre dostu R407C gazının kullanıldığı cihaz, aşağıda verilmiş olan ekipmanlardan müteşekkildir.
Ana Gövde: Cihazın alt şasesi üzerindeki ağırlıkları taşıyabilecek kontraksiyonda siyah saçtan; karkas ve kapak saçları ise galvanizli saçtan imal edilmektedir. Cihaz karkası tamamen sökülebilir bağlantılı olup, imalatı müteakip RAL9002 renginde elektrostatik toz boya ile boyanmaktadır.
Soğutma Kompresörü: İsteğe göre 1 veya 2 adet yarı kapalı kompakt vidalı (semi-hermetic compact screw) kompresör kullanılmaktadır. Vidalı kompresör yapısı gereği uzun müddet bakım gerektirmeksizin çalışmaktadır. Hareketli parçaların az olması sebebiyle bakımı kolay ve ekonomiktir. Vidalı Kompresörler; basma kapama vanası, basma hattındaki akışkanın geri dönüşünü engelleyen check-valf, yağ seviye switchi, yağ gözetleme camı, yağ ayırıcı, filtre, karter ısıtıcı, kapasite kontrol selonoidleri, titreşim takozları, motor koruma rölesi ve PTC sensörleri ile edilmiştir.
Kondenser (Yoğuşturucu): Hava Soğutmalı Kondenser bakır boru ve alüminyum lamelli olarak imal edilmektedir. Kondenserler, isteğe bağlı olarak epoksi kaplı lamelli olarak da imal edilmektedir. Soğutucu akışkanın yoğuşmasını sağlamak üzere motoru ile direkt akuple yüksek verimli aşırı akım koruma röleli, sessiz yataklı aksiyal fan cihaz üzerine monte edilmiştir.
Doğal Soğutma (Free Cooling) Bataryası: Bakır boru ve alüminyum lamelli olarak imal edilmektedir. Bataryalar, isteğe bağlı olarak epoksi kaplı lamelli olarak da imal edilmektedir. Giren suyun soğumasını temin etmek üzere motoru ile direkt akuple yüksek verimli, aşırı akım koruma röleli, sessiz yataklı aksiyal fan cihaz üzerine monte edilmiştir. Ayrıca batarya üzerinde hava tahliye branşmanı mevcuttur.
Evaporatör: Shell & Tube tipinde imal edilen direkt genleşmeli evaporatörler özel yüksek verimli bakır boruların çelik ayna deliklerine özel işlem ile tespit edilmesi suretiyle üretilmiştir. Boru demetinin sökülebilir olması bakım ve temizlik imkanı sağlar. EN 14276-1 ve EN 13445 standartlarına uygun olarak imal edilen evaporatörler su ve glikol çözeltilerinin soğutulması için tasarlanmıştır. Evaporatörlerin dış yüzeyi ve kompresör emiş hatları uygun kalınlıkta izolasyon malzemesi kullanılarak izole edilmektedir. Bu evaporatörler salamura (glikol-su karışımı) ile çalışacak şekilde tasarlanmıştır.
Elektrik kumanda panosu: IP54 koruma sınıfına göre tasarlanmıştır. Cihazın tam olarak çalışmasını sağlayacak şekilde güç ve kumanda tarafları olmak üzere iki kısımdan müteşekkildir. Pano yeterli miktarda kontaktör, termik, sigorta, şalter ve gerekli diğer ekipmanlar ile teçhiz edilmiştir. Cihazın panosu ve cihaz içi kablo tesisatı EN 60204-1 standardına uygundur.
Mikroişlemci kontrol sistemi: Cihazda kullanılan mikroişlemci kontrol sistemi sayesinde su giriş ve çıkış sıcaklıkları, doğal soğutma (free cooling) bataryasın su giriş sıcaklığı, dış hava sıcaklığı, emme ve basma tarafındaki gaz basınçları, evaporatörlerde oluşan aşırı ısıtma (superheat) sıcaklığı, kompresörlerin çalışma zamanları, oluşan tüm arızalar ve geçmişte vuku bulan tüm arıza kayıtları ekranda dijital olarak görülebilmekte ve kolaylıkla kapasite kontrolü yapılabilmektedir. Mikroişlemci kontrol sistemi, dış hava sıcaklığı ve istenen soğuk su sıcaklığına bağlı olarak cihazda hangi modüllerin (mekanik ve/veya doğal soğutma) devrede olacağına karar vermektedir. Çok kompresörlü cihazlarda, kompresörlerin çalışma sürelerinin dengede tutularak, cihazın optimum verimde çalışması sağlanmaktadır.
Soğutma devresi elemanları: Cihazın otomatik ve güvenli şekilde çalışması için elektronik genleşme valfi, drayer-filtre, gözetleme camı, emniyet ventili, su akış kontrol otomatiği, alçak yüksek basınç prosestatı ve soğutma valfleri konmuştur.
Üç-yollu Motorlu Vana: Servo motor kontrollü üç-yollu motorlu vana mikroişlemci kontrol sisteminden kendisine gelen sinyale göre ilgili vana giriş ağızlarını açar veya kapatır. Üç-yollu vana açık/kapalı (on/off) olarak çalışmaktadır.
Hidronik Kit: Opsiyonel olarak sunulan hidrolik kit; sirkülasyon pompası, kapalı büzülme tankı, emniyet ventili, manometre, emme-basma, kapama vanaları ve salamura doldurma bağlantısından oluşmaktadır.
Bu cihaz özellikle tüm yıl boyunca soğuk su ihtiyacı olan tesisler için tasarlanmış olup, yıllık bazda değerlendirildiğinde geleneksel soğutma gruplarına göre %60’ a kadar az enerji sarf etmektedir.
Mevsimlere göre güç tüketimi ve enerji tasarrufunu gösteren örnek tablo aşağıda sunulmuştur.
Dış ortam sıcaklığına bağlı olarak ürünün yatırım geri dönüşü 1-1,5 sene gibi kısa bir sürede gerçekleşmektedir.
Doğal Soğutma ve Adyabatik Soğutma Entegreli Soğuk Su Üretici Grubun sağlamış olduğu avantajlar şunlardır:
Tüm sene boyunca mekanik (kompresörlü) soğutma grubu kullanma ihtiyacına gerek kalmamaktadır. Buna bağlı olarak, enerji sarfiyatı ciddi şekilde azalmaktadır.
Bakım ve işletme masrafları oldukça azalmaktadır.
Daha düşük karbon salınımına sebep olması yönüyle çevre dostudur.
Soğutma grubu + doğal soğutucu + hidrolik kit + üç-yollu vana + elektrik kumanda panosu + su tesisatı + kablo tesisatı gibi tüm sistemi bünyesinde toplayan kompakt yapıda bir cihaz olduğundan, muadil sistemlere göre tesiste çok daha az yer kaplamaktadır. Ayrıca kurulumu ve işletmesi çok daha ucuz ve kolaydır.
Farklı özelliklerin üzerine entegre edilmesiyle tasarlanmış olan cihaz isteğe bağlı olarak aşağıdaki opsiyonlar ile de üretilebilmektedir.
Adyabatik Soğutma Entegreli Mekanik (kompresörlü) Soğutma Modülü + Doğal Soğutma (Free Cooling) Modülü
Mekanik (Kompresörlü) Soğutma Modülü + Doğal Soğutma (Free Cooling) Modülü
Adyabatik Soğutma Entegreli Mekanik (Kompresörlü) Soğutma Modülü
Erbay Soğutma
H.Faruk Kömürcü
