Plastik enjeksiyon kalıplarında sıcak yolluk dağıtıcıları
Özet
Plastiklerin enjeksiyon kalıplarında şekillendirilmesinde son yıllarda daha çok sıcak yolluk sistemleri kullanılmaya başlanmıştır. Önemli ölçüde enerji, malzeme ve işçilik kazançları gibi birçok avantajlar sağlayan bu sistemin giderek gereği ve önemi artmaktadır. Bununla beraber kullanımdan ve bilhassa tasarımdan kaynaklanan hatalar da sıkça karşımıza gelmektedir. Bu makale, Sıcak Yolluk sisteminin en önemli elemanlarından olan dağıtıcıların görevi, yapısı ve tasarımı hakkında daha çok literatür ve pratik uygulamalardan yararlanılarak derlenmiştir.
1.Giriş
Sıcak yolluk sistemlerinin plastik enjeksiyon kalıpçılığında kullanılma oranı son yıllarda artmaya başlamıştır. Bu artışın nedeni; yüksek kaliteli ürün alma isteği, daha kısa sürede daha çok ürün basabilme, yolluk malzemesi tasarrufu ve işçilik giderlerinin azaltılması olarak kısaca özetlenebilir. Normal (Standart) yolluk sisteminden farklılık gösteren bu sistem ısıtma donanımı ve kontrol ünitesi gibi bir takım ek düzenekleri barındırır.
Bir sıcak yolluk sistemi, enjeksiyon ünitesiyle bağlantılı olan bir yolluk burcu, eriyik malzemeyi kalıp içinde dağıtan bir dağıtıcı (Manifold) ve eriyiği istenilen bölgeden kalıp gözüne aktaran memelerden meydana gelir. Şekil 1’de iki gözlü sıcak yolluklu bir kalıbın elemanları gösterilmiştir.
Koekstrüzyon üretim yöntemi ve bazı uygulamaları
Özet
Günümüzün vazgeçilmezlerinden birisi olan plastik sektörü, kullanım ihtiyaçlarının artması ile her geçen gün gelişmeye/büyümeye devam etmektedir. Türkiye plastik sektör izleme raporundan elde edilen 2021 yılı verilere göre, toplam plastik ürün üretiminin yaklaşık %50’sini ambalaj malzemelerinin oluşturduğu görülmektedir. Plastik ambalajlar kullanım kolaylığı, hafiflik gibi avantajları sayesinde günlük hayattan, nakliye/paketlemeye kadar birçok alanda sıkça tercih edilmektedir. Plastik ambalaj üretiminde ürünün kullanılacağı alana göre malzemeden dayanım, bariyer, sızdırmazlık gibi birden fazla özellik beklenebilmektedir. Bu nedenle tek başına kullanımı halinde istenilen özellikleri karşılayamayan polimerler, kompozit veya karışım yapılarak kullanılabilmektedir. Polimerin karışım veya kompozit yapılması ile geliştirilmek istenen özellik iki veya daha fazla hammaddenin/malzemenin sinerjik etki göstermesi sonucunda sağlanabilmektedir. Ayrıca son ürün özellikleri, bileşenlerin özellikleri ve birbirleri arasındaki etkileşim/uyum, morfoloji ve işleme şartları gibi birçok parametrelerden de etkilenebilmektedir. Polimer malzeme özelliklerinin geliştirilmesi için kullanılan bir başka yöntem de maliyet ve performans açısından avantaj sağlayan çok katmanlı yapı eldesidir. Çok katmanlı yapıları elde etmek için laminasyon, kaplama veya koekstrüzyon yöntemleri kullanılabilmektedir. Bu derlemede çok katmanlı yapıların üretim yöntemlerinden birisi olan koekstrüzyon yöntemi ve bazı uygulamaları ele alınmıştır.
Eğitimin Endüstri 4.0 Uygulamasındaki Rolü
Özet
Günümüzde üretim sistemleri ve teknolojileri hızlı bir biçimde değişmektedir. Klasik üretim sistemlerinin yerini modern üretim sistemleri almaya başlamaktadır. Gelişen sanayinin en önemli konusu teknolojidir ve bu bağlamda işletmelere, devletlere, üniversitelere ve üretim politikası geliştiren kuruluşlara mevcut üretim teknolojilerinin geliştirilmesi veya yenilenmesinde büyük roller düşmektedir. Son yıllarda sanayi komisyonları tarafından programlar belirlenmesi, Sanayi bakanlığının gündemini belirlemesi ve Endüstri 4.0 için geçiş adımlarını yayınlaması artık anlamayı geçip harekete geçme zamanımızı gösteriyor. Üniversiteler bir süredir açtıkları programlarla sanayiye yön vermeye devam etmektedir.
Endişe verici nokta, Endüstri 4.0 için insan gücüne ihtiyaç olmadığından yatırım yapmak isteyen uluslararası firmaların kendi ülkelerini tercih edebilecek olmasıdır. Bunun için toplumsal olarak dijitalleşmeye geçişimizi hızlandırmalı, eğitimli bilinçli bireyler olarak bu süreci yönetebileceğimizi göstermemiz gerekiyor. Bunun ölçüm derecesi olarak uluslararası anket şirketleri eğitim kurumlarını ve yayınlarını takip ediyor. Dünya değişime uyum sağlarken, endüstrinin tek başına bize liderlik etmesini bekleyemeyiz. Dijitalleşen üretim ve yönetim sistemlerine şekil verecek seviyede olmalıyız. Bu derleme çalışmada üniversitelerde yapılan araştırmalar değerlendirilmekte ve uluslararası bir araştırma kuruluşunun dijital rekabet edebilirlik araştırmasından bahsedilmektedir. Hepsinin sonucunda eğitimin bizi dijitalleşme ve Endüstri 4.0 açısından dünyada adı geçen ülkeler arasına sokacağı vurgulanmakladır.
Plastik enjeksiyon kalıplarında soğutma sistemi esasları
1.Giriş
Günümüzde, plastik parçaların imalatında yaygın olarak kullanılan üretim yöntemlerinin başında plastik enjeksiyon yöntemi gelmektedir. Plastik enjeksiyon üretim yöntemi, granül halindeki plastik ham maddenin ısı etkisiyle eritilerek kalıplanması ve şekillendirilmesi prosesidir. Plastik enjeksiyon üretim yöntemi, yüksek hacimlerde karmaşık geometrilere sahip parçaların hızlı bir şekilde üretilebilmesi, düşük maliyet, ikincil işlemlere gereksinim duymama, değişik renk-yüzey ve geometrilerde parça üretimi, malzeme firelerinin çok düşük seviyede olması, düşük ölçü toleranslarıyla çalışabilme imkanı sağlamaktadır.
Plastik enjeksiyon üretim yöntemi, plastik parçaların ve ürünlerin imalatı için kalıp kullanımını gerektirir. Plastik enjeksiyon kalıpları, bir plastik parçanın üretim sürecinde en önemli bileşendir çünkü çevrim süresini ve ürünün kalitesini etkilemektedir. Plastik parçaların optimum özellikleri, yalnızca doğru kalıp sıcaklığı ve soğutma sisteminin verimli kullanımında elde edilebilmektedir.
Yeşil ve Dijital Dönüşüm
Özet
Dijital dönüşüm, yapay zekâ, büyük veri analitiği, bulut bilişim ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi dijital teknolojilerdeki ilerlemelerin teşvik ettiği toplum, endüstri ve kuruluşlardaki benzeri görülmemiş aksaklıkları ifade eder. Halen, çevresel sürdürülebilirlik alanında dijital dönüşümü haritalayacak çalışmalar bulunmamaktadır.
Bu makalede, yeni teknolojilerin, her şeyin dijitalleşmesinin ve yeşil ekonomik yaklaşımının dünyayı ve iş ortamını nasıl etkilediğinden bahsedilecek ve son on yılda çokça duyduğumuz yeşil ekonomi, dijitalleşme konuları ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yeşil ekonomi, dijital dönüşüm, PLM
Esnek Ambalaj Yapılanmasında Delaminasyon Problemi
Özet
Günümüzde üretim teknolojilerinin hızla ilerlemesi ve artan nüfus; üretim endüstrisinin sorunsuz üretim yapabileceği ham madde ihtiyacını arttırmaktadır. Delaminasyon problemi; esnek ambalaj sektöründe oldukça sık karşılaşılabilen bir sorun olup, problemin çözümüne yönelik birçok parametrenin optimize edilmesi gerekmektedir. Delaminasyon, esnek ambalajı oluşturan film katmanlarının kullanılan tutkallar ve/veya diğer yapıştırıcı malzemeler yardımı ile belirlenen standart laminasyon kuvvetlerini sağlayacak şekilde yapışmamış olması, katmanların birbirlerine olan tutunma kuvvetinin beklenenden düşük olması şeklinde tanımlanacak bir problemdir. Bu sorun hem üretim sürecinde, hem paketleme ve dolum hatlarında, hem de dolum ve paketlemeyi takiben yapılan ilave işlemler sonrası karşımıza çıkabilmektedir. Sorunun birçok kök nedeni olabilmektedir; üretim sırasında kullanılan mürekkep ve tutkal sistemleri, baskı ve laminasyon koşulları ya da kullanılan film tiplerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Oluşan sorun ile, film katmanlarının ayrılması hava ve nemin açılan boşluklardan içeri girebilmesine, öngörülemeyecek başka problemleri tetikleyerek hasarın büyümesine ve ambalaj sisteminin sağlayacağı ürün raf ömrünün negatif yönde etkilenmesine ve paketin bütünlüğünün bozulmasına neden olabilmektedir. Ek olarak; raftaki ürünün görsel estetiğini sağlayamama, yırtılırken ambalajın düzgün yırtılmaması gibi diğer istenmeyen durumların da tetiklenmesi söz konusudur.
Rotogravür Baskı Modeli
Özet
İlk insanların ortaya çıktığı milattan önce 200.000 yıllarından bu zamana kadar, insanlar için olmazsa olmaz şeylerden birisi de koşulsuz şartsız iletişimdi. Gerek göçebe hayata gerekse yerleşik hayata geçilmiş olsun her insanın yaşamını devam ettirebilmek için iletişim halinde olması gerekmekteydi. Yüz yıllar geçtikçe ve insanoğlu daha da akıllanmaya başladıkça, sadece iletişim ile yetinmeyip, yaşantıları boyunca gördüğü birikimleri ve deneyimleri diğer kuşaklara aktarmayı düşündü. Yazının icadına kadar olan sürede resimlerle bu yapılmaya çalışılsa da özellikle yazının icadı ile beraber insanlık tarihi baştan yazıldı. Gelecek kuşaklara aktarımların teknolojinin gelişmesiyle de son derece kolaya indirildiği zamanlarda bilgi, çok daha hızlı bir şekilde yayılmaya ve aktarılmaya başlandı. Bilgileri yayma ve daha çok kişiye daha kolay yoldan ulaşma arzusu ile insanoğlu bir yazıyı veya bir resmi kolay yoldan çoğaltabileceği teknikler geliştirerek baskı teknolojisi geliştirdi. Bir süre sadece kitap, ansiklopedi ve sözlük gibi şeyler basılırken, zamanla bu teknikler ile saklama ve koruma işlerinin de hızla olunabileceği gözlemlendi. Bilgileri aktarma ile başlayan bu yolculuğa, ürünleri saklama ve korumaya yönelik ambalaj ürünlerinin üretimi ile devam eden baskı teknolojisi, hız kesmeden yoluna devam etmektedir.
Polyolefin Plaka Ekstrüzyonu - 1
Bu derlememizin ilk bölümünde tek katlı bir levha ekstrüzyon prosesini basit bir şekilde tanımlamaya çalıştık. Ayrıca önemli noktalar ve sorun giderme gibi konulara dikkat çekmeyi amaçladık. Okurken göz önünde tutulması gereken bir nokta bu içerikte paylaşılan bilgilerin tüm polimer tipleri için geçerli olmayacağıdır. PET ile PP veya PMMA levha hattının ortak noktaları bulunsa da bir takım konfigürasyon farklarının olacağı da açıktır. Bu nedenle burada verilen bilgiler ağırlıklı olarak polyolefin için özetlenmiştir. Özellikle ekstrüzyon uzmanlığı olmayanlar için faydalı olacağını umduğumuz, firmaların ekstrüzyon eğitimlerinde kullanabileceği bir prosese giriş seviyesi kılavuzudur. Verilen bilgiler, derlenmiş literatür bilgilerine ve teknik kadromuzun birikimlerine dayanmaktadır.
Doypack Ambalajlarda Kullanılan Filmlerin Malzemeleri ve Üretimi
Özet
Son yıllarda birçok ambalajlama uygulamasında adını sıkça duyduğumuz doypack ambalajlar, plastik filmlerden üretilmektedir. Doypack ambalajların özelliklerini ve performansını bu plastik filmler belirlemektedir. Örneğin yüksek bariyer özelliği gereken bir ambalaj ile bariyer özellik gerektirmeyen ambalajlar için seçilen filmler farklı olmaktadır. Bunun sebebi her filmin farklı özelliklere sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Farklı özellikteki filmler farklı hammadde ve/veya farklı üretim teknikleri ile üretilmektedir. Plastik filmler, doypack ambalajlarda tek başına, karışım halinde, katmanlı film morfolojisinde veya lamine edilmiş şekilde kullanılabilmektedir. Bu derlemede, doypack ambalajlarda kullanılan filmlerin üretim yöntemleri ve en çok kullanılan polimerler ele alınmıştır.
1.Giriş
Günlük hayatımızda karşımıza sürekli çıkan doypack ambalajlar, ambalaj sektöründe oldukça önemli bir role sahip olmaktadır. Plastik üretimi ambalaj, inşaat, elektrik/elektronik, tarım, tekstil, otomotiv ve diğerleri olarak sınıflandırıldığında, 2021 verilerine göre 7,7 milyon tonluk plastik üretimde 3,23 milyon ton üretimle ambalajlar zirvede bulunmaktadır [1] (Tablo 1). Ambalajlar ise yiyecek, içecek, sağlık, kozmetik, giyim, kimyasal, elektrik/elektronik ve diğerleri olmak üzere birçok sektörde kullanılmaktadır. Doypack ambalajlar ayakta durabilme, tekrar açılıp kapanabilme ve bariyer özelliklerine sahiptir, bu sayede hemen hemen her türlü malzemenin ambalajlanmasında kullanılmaktadır. Örneğin, kedi ve köpek maması, deterjan, meyve suyu ve son zamanlarda çok fazla kullandığımız maskelerin paketlemelerinde karşımıza çıkmaktadır. Doypack ambalajların çok geniş bir yelpazede kullanılmasının temel sebebi, farklı performansa sahip ürün geliştirilebilmesidir. Ürün çeşitliliği ilk olarak hammadde çeşitliliğine bağlıdır. Doypack ambalajlarda kullanılan malzemeler farklı üretim yöntemleriyle bir araya getirilip, ürün çeşitliliği artırılmaktadır.
Laminasyon Prosesi ve Farklı Laminasyon Teknikleri
Özet
Günümüzde polimerler başta ambalaj sektörü olmak üzere birçok alanda yer almaktadır. Plastik malzemeler tek başına kullanılabileceği gibi plastik ya da kağıt, karton, alüminyum gibi plastik olmayan malzemelerin özelliklerinden de yararlanmak için çok katmanlı yapılar halinde kullanılabilmektedir. Bu sayede kullanım alanları daha da genişlemektedir. Örneğin, iyi oksijen bariyer özelliğine sahip, su ya da nem bariyer özelliği zayıf olan bir polimerin bu dezavantajını minimize etmek için nem bariyer özelliği iyi olan bir polimer ile katmanlı bir şekilde üretilebilmektedir. Bu sayede oksijen ve nem bariyer özelliği istenilen kullanım alanlarına uygun katmanlı yapıda malzeme elde edilebilmektedir. Çok katmanlı yapıları oluşturmak için yaygın olarak koekstrüzyon, kaplama ve laminasyon yöntemleri kullanılmaktadır. Koekstrüzyon katmanlı film üretiminde kullanılırken, kaplama ve laminasyon genellikle farklı yapıdaki substratların birleştirilmesi için kullanılmaktadır. Bu derlemede laminasyon yönteminin çeşitleri ekstrüzyon, sıcak eriyik, yapıştırıcı ve termal olmak üzere dört başlık altında ele alınmıştır.
1. Giriş
Laminasyon, birden fazla film formunda malzemeden basınç, sıcaklık veya yapıştırıcı kullanılması ile kompozit, katmanlı yapı elde etmek için uygulanan birleştirme yöntemidir. Bu sayede üretim teknikleri birbirinden farklı olan film formundaki malzemeler birleştirilmekte ve her bir katmanın özelliği korunarak çok fonksiyonlu yeni kompozit yapılı film formunda olan ve sonraki aşamalarda şekillendirilebilen yapılar üretilebilmektedir. Nihai ürünlerin mekanik ve bariyer (oksijen, nem, ışık vb.) gibi birçok özelliği istenilen düzeyde ayarlanabilmektedir [1-4].
