Gelişmiş ayıklama teknolojileri, Avrupa'daki plastik döngüselliğine katkı sağlayabilir mi?
Amcor ve TOMRA’nın talebiyle Eunomia Research and Consulting tarafından araştırılan ve hazırlanan yeni bir rapor, mürekkep tabanlı ve nesne tanımalı ayıklama teknolojilerinin Avrupa'da plastik ambalaj geri dönüşümünde, döngüsellik ve izlenebilirlik üzerine nasıl katkı sağlayabileceğini ortaya koyuyor.
Yeni yayınlanan ve “Döngüsellik İçin Gelişmiş Ayıklama” başlıklı rapor, birçok plastik ambalaj formatında mevcut ayıklama teknolojilerinin daha da optimize edilmesinin döngüselliğin geliştirilmesi için yeterli olabileceğini gösteriyor. Diğer ayıklama zorlukları için de nesne tanımanın, mürekkep tabanlı teknolojiyle karşılaştırıldığında bile, döngüselliğin artırılmasını kolaylaştırmak için en uygun maliyetli gelişmiş ayıklama teknolojisi olabileceği belirtiliyor.
Amcor, TOMRA ve diğer önde gelen sektör oyuncularının desteğiyle hazırlanan rapor, Eunomia'nın web sitesinde yayımlanıyor ve ücretsiz olarak indirilebiliyor.
Plastik ambalaj sektörü, özellikle geri dönüştürülmüş içeriğin artırılması ve döngüsel ekonominin teşvik edilmesi için artan bir sürdürülebilirlik talebiyle karşı karşıya bulunuyor. Bu baskı, Avrupa genelinde değişiklik gösterse de genellikle kamu ve hükümet talepleri tarafından yönlendiriliyor ve markaların daha sürdürülebilir uygulamaları benimsemesine yol açıyor. Ayrıca AB mevzuatı, özellikle 2024'ün sonlarında yürürlüğe girmesi beklenen Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Yönetmeliği (PPWR) başta olmak üzere ambalajlarla ilgili düzenlemeleri de yürürlüğe koyuyor.
Bu yeni rapor, mürekkep tabanlı ve nesne tanımalı ayıklama teknolojilerinin, özellikle AB, Norveç, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta plastik ambalaj geri dönüşümünde döngüselliğe ve izlenebilirliğe nasıl katkıda bulunabileceğini araştırıyor.
Raporun metodolojisi, döngüselliği sağlamak için mevcut teknolojiler tarafından yeterince ayıklanamayan polimerler ve ambalaj malzemesi formatlarını belirlemeyi kapsıyor. Ardından, bu tüketim sonrası plastik ambalaj türlerinin sınıflandırılması ve ayıklanması için mümkün olan yeni teknolojileri (örneğin, gelişmiş ayıklama teknolojilerini) değerlendiriyor. Ayrıca, çeşitli yeni sensör ve mürekkep tabanlı ayıklama teknolojileri de inceleniyor. Detaylı maliyet ve performans modellemesi için üç teknoloji öne çıkıyor: nesne tanıma, kimyasal mürekkepler ve dijital filigranlar.
Çalışma, ambalaj üreticileri için ideal malzemeyi üretmek üzere mekanik geri dönüşüm süreçlerine uygun bir ham madde sağlayan ayıklama çözümlerine odaklanıyor. Bu odaklanmanın temeli, kimyasal geri dönüşüm süreçlerine geçilmeden önce mekanik süreçler kullanılarak döngüsel geri dönüşüm potansiyelinin araştırılması gerektiği varsayımına dayanıyor.
Çalışmanın bulguları, sert ve esnek plastik uygulamaları için döngüsellik, izlenebilirlik ve uygulama konularındaki fikirleri kapsıyor. Bu bulgular, ayıklama teknolojilerine yönelik hedeflenmiş yatırım ve yenilikler için net bir yol gösteriyor. Teknolojik tercihlerin belirli geri dönüşüm hedefleri ve farklı ambalaj türlerinin gereksinimleri ile uyumlu olmasının önemini vurguluyor. Sektör AB geri dönüştürülmüş içerik hedeflerine ulaşmaya doğru ilerlerken, bu anlayış, daha etkili ve sürdürülebilir plastik ambalaj geri dönüşüm uygulamalarına yönelik çabaları yönlendirmede temel olacak.
Analiz, gelişmiş ayıklamanın döngüselliği etkileyen sadece sınırlı sayıda sorun için gerekli olduğu sonucuna varıyor. Sert plastikler açısından, bu durum, mevcut ayıklama çözümlerinin döngüselliği sağlamakta yetersiz kaldığı HDPE ve PP gibi temas duyarlı uygulamaları kapsıyor. Esnek ambalajlar için, geri dönüştürülmüş malzeme kaliteleri üretmek üzere gelişmiş ayıklama teknikleri gerekli olmayabilir, ancak performansa ilişkin daha fazla kanıt bulunana kadar mekanik geri dönüşüm için temas duyarlı sınıfların elde edilmesi için gerekebilir. Modellenen gelişmiş ayıklama sistemlerinin odak noktası, mevcut teknolojiler kullanılarak geri dönüşüm için toplanan ve ayrılan bir atık akışında döngüselliği artırmak olduğundan, gelişmiş ayıklama işleminin bu şekilde uygulanması, sert veya esnek plastikler için genel geri dönüşüm oranlarını önemli ölçüde artırmayacak.
Tüm gelişmiş ayıklama teknolojileri, izlenebilirliği arttırabilse de dijital mürekkeplerin nesne tanımaya kıyasla daha fazla izlenebilirlik sağladığını söylemek mümkün. Ancak izlenebilirlik, döngüselliği artırmak için çok daha fazla yatırım gerektirir ve mürekkepler açısından daha çok paketin işaretlenmesi gerekir. Artırılmış izlenebilirlik için bu maliyetlerin karşılanmasına istekli olunup olunmadığı ise belirsizliğini koruyor.
Nesne tanımanın, mürekkep tabanlı teknolojilerden çok daha hızlı bir şekilde benimsenebileceği (ve muhtemelen benimsenmekte olduğu) oldukça olası görünüyor.
Rapor, nesne tanıma teknolojilerinin benimsenmeye devam etmesinin olası olduğu ve bu teknolojilerin döngüsellik için daha maliyet etkin bir çözüm sunabileceği sonucuna varıyor. Hem plastik endüstrisi hem de kanun koyucularının, mürekkep tabanlı teknolojilerin kitle pazarı çözümü olarak kullanılmasının, ek maliyet ve karmaşık uygulama sürecini haklı çıkaracak kadar yeterli ek fayda sağlayıp sağlamadığını değerlendirmeleri gerektiğini vurguluyor.
Eunomia Teknik Direktörü ve bu projenin yöneticisi Andy Grant, açıklamasında; “Plastik ambalajların ayrıştırılması için mürekkep tabanlı çözümler konusundaki artan ilgiyle birlikte bu raporun bulguları, Avrupa genelinde ve Üye Devletler'de karar alma süreçleri için zamanında bir çalışma oldu. Rapor, mevcut teknolojilerin yeterli olduğu, gelişmiş ayıklama teknolojilerinin birçok ambalaj formatında döngüsel geri dönüşümü kolaylaştırmak için gerekli olmayacağı sonucuna varıyor. Gelişmiş ayıklamanın gerekli olduğu durumlar ile ilgili örnekler zaten mevcut; bazı sert plastik formatlarında, nesne tanıma zaten somut sonuçlar veriyor. Esnek formatlarda ise, hangi gelişmiş teknolojilerin gerekli olabileceğini belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var” diye belirtti.
