Son değişiklik, serbest bölgelerde kaos yaratacak
- JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON
- JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY
PAGDER Başkanı Reha Gür: “Serbest bölgelerde TL ile ödeme zorunluluğu getirilmesi serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalar için tam bir kaos ortamı yaratacak ve serbest bölgelerin esnekliğini kaybettirecek. Olması gereken Türkiye ile olan ticarette TL seçim inisiyatifinin sanayiciye verilmesidir.”
Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Reha Gür, serbest bölgelerde TL ile ödeme zorunluluğu getirilmesinin, ihracatı artırmak için firmaların maliyetlerini azaltmak adına beklenen avantajları sağlayamayabileceğini, aksine serbest bölge firmaları için ek iş yükü getirerek sorunları arttıracağını belirtti.
Bakanlar Kurulu tarafından serbest bölgelerden diğer ülkeler dışındaki ticarette TL kullanılması gerekliliğini öngören “Serbest Bölgelerde Türk Lirası ile Yapılabilecek Ödemeler Hakkında Karar” yeniden düzenlendi.
Düzenleme ile serbest bölgelerin sunduğu avantajların ve esnekliklerin kaybedileceğini belirten Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Başkanı Reha Gür ticari aktivitenin gelişiminin engelleneceğini, çeşitli teşvik ve esneklikler sağlayan serbest bölgelerin bu avantajlarını yitireceğini ifade etti. Gür: “Serbest bölgelerdeki işletmeler yabancı olsun yerli olsun gümrük hattı dışında sayılırlar. Yeni düzenleme, gümrük hattı dışındaki bir şirketi her gün TL ile yabancı para birimleri arasındaki kur hareketlerini takip etmeye ve özellikle Türkiye’den temin edilen girdilere bağlı maliyetlerini her gün güncellemeye zorlayacak” dedi.
Yeni düzenlemenin serbest bölgede yaratılan ticaret hacmini arttırıcı ve işlem maliyetlerini azaltıcı bir tarafı olmayacağını belirten Reha Gür, “Düzenleme ile serbest bölge mantığı itibarıyla tüm ticarete ilişkin ödemelerin konvertibl dövizlerle yapılma avantajlarında gerileme yaşıyoruz. Yakın zamanda ticaretimizi canlandırmak için bırakın zorunluluklar getirmeyi, serbest bölgelere gelen, özellikle uluslararası ve belirli ölçekte faaliyet gösteren işletmelere, döviz cinsinden defter tutma imkânları sunulması gibi reformlara imza atıyorduk. Şimdi ise serbest bölge avantajları için yatırım yapmış işletmelere -günlük olarak kur farkı hesapla, ihracat için Türkiye’den yaptığın satın almanın maliyetini tuttur- gibi gereksiz iş yükü yaratılmaktadır. Öte yandan Türkiye’de yerleşik firmalara Maliye Bakanlığı döviz bazlı fatura düzenleme serbestisini tanırken, serbest bölgelerde bu serbestinin kaldırılması da kendi içinde bir tutarsızlığın net ifadesi değil midir? Serbest bölgelerde yerleşik olduğu halde üretimlerinde yerli girdiler de kullanan birçok sektör firmamızın iş akışı ve ihracata yönelik maliyet hesaplamaları açısından sıkıntı yaratacak bir uygulamaya geçilmiş oldu” dedi.
Cari açığı düşürme girişimlerine frenleme
Türkiye içinden serbest bölgelerdeki firmalara sevk edilen malların dış ticaret rejimine göre ihraç, serbest bölgelerden Türkiye’deki firmalara satışların ise ithalat rejimine göre ithal sayıldığını hatırlatan Gür, “Bu noktada, serbest bölgede bulunan ve ihracat odaklı bir firma yerli girdi kullandığında ülkeye döviz kazandırıyor, ithal girdiye bağımlı olup serbest bölge avantajı ile girdi maliyetlerini düşüren bir firma da daha uygun maliyetlerle ülke içine mal verebiliyordu. Böylece cari açığın düşürülmesine katkı sunuluyordu. Yeni uygulama ile söz konusu ticarete ilişkin ödemeler Türk Lirası ile yapıldığında beklenen avantajı sağlayacak mı, yoksa kur farkı hesaplamalarıyla, her gün değişen maliyetlerle uğraşmak zorunda kalacak olan serbest bölge firmalarının iş hacmini ve döviz girişini mi azaltacak iyi düşünülmeli” açıklamasında bulundu.
Serbest bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödemelerin Türk lirası veya dövizle yapılabilmesine imkân tanınması gerektiğine vurgu yapan Gür, “Sosyalist Çin gibi bir ülkede Şangay Serbest Ticaret Bölgesinde dahi yeni yapılan reformlarla döviz kullanımı, off-shore işlemleri serbest bırakılıyor, ticaretin serbestleşmesinde serbest bölgeler pilot alanlar olarak görülüyor” dedi.
