Bakcycle, esnek ambalajları TOMRA teknolojileriyle geri dönüştürüyor
Türkiye’de ambalaj sektörünün öncülerinden Bakioğlu Holding’in kuruluşu olan Bakcycle, esnek ambalaj atıklarının geri kazanılmasıyla çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlıyor.
2023 yılı sonunda aktif olarak faaliyete başlayan Bakcycle Geri Dönüşüm, Türkiye’de ilk defa tüketim sonrası ambalaj atıklarından yüksek saflık ve kalitede, orijinal ham madde muadili geri dönüştürülmüş LDPE (düşük yoğunluklu polietilen) granül üretmeyi başarıyor. Geri dönüştürülen granüllerin yine esnek ambalaj üretiminde kullanılmasıyla döngünün kapatılmasına katkı sağlanıyor. Ambalaj geri dönüşümündeki önemli bir açığı kapatmayı hedefleyen Bakcycle’ın en son teknolojilerle donatılmış tesisinde, TOMRA sensör tabanlı ayıklama makineleri de karışık esnek ambalaj atıklarının yüksek doğruluk ve saflık oranları ile ayıklanmasını sağlıyor.
Bakcycle Geri Dönüşüm Genel Müdürü Övünç Dirik, esnek ambalaj sektöründe geri dönüşüm oranlarının artırılmasının önemine dikkat çekerek, bu alandaki sürdürülebilirlik hedeflerine vurgu yapıyor; “Esnek ambalaj alanı, modern tüketim alışkanlıklarının önemli bir parçası olarak hızla büyüyor. Hızla gelişen perakende ve FMCG sektörleri, online alışverişin yaygınlaşması, her türlü üründe streç ve shrink film kullanılması, esnek ambalaj çözümlerine olan talebi her geçen gün daha da artırıyor. Türkiye, esnek ambalaj üretiminde önemli bir pazar. Öte yandan geri dönüşüm sürecindeki zorluklar nedeniyle esnek ambalajların geri kazanım oranları, diğer ambalaj ve plastik (özellikle PET veya HDPE) türlerine kıyasla maalesef daha düşük kalıyor. Türkiye ve Avrupa'daki bu açığı kapatmayı hedefleyen yatırım kararımız doğrultusunda yaptığımız fizibilite çalışmalarımız sırasında TOMRA’nın sunduğu teknolojiler ile ideal çözümlere ulaşabileceğimizi gördük.”
TOMRA’nın ileri teknolojileriyle esnek ambalajların geri dönüşüm zorluklarının üstesinden geliyoruz
Esnek ambalajlar, genellikle polietilen (PE) ve polipropilen (PP) gibi farklı malzemelerin bir araya gelmesiyle katmanlardan oluştuğundan geri dönüşüm süreçleri zorlaşıyor. Bu karmaşık malzemeler nedeniyle her bir malzeme türünün ayrı ayrı işlenmesi gerekiyor. Ancak birçok geri dönüşüm tesisi, bu tüketim sonrası alçak yoğunluklu polietilen (LDPE) malzemeleri işlemek için gerekli alt yapı ve ekipmana sahip olmuyor. Öte yandan esnek ambalajların hafifliği de geri dönüşüm süreçlerini zorlaştırıyor. Tüm bu zorluklar nedeniyle esnek ambalaj atıkları, atık akışında daha fazla kalıyor veya ikincil malzeme olarak daha düşük değerde (downcycle) geri dönüştürülüyor.
Övünç Dirik, konu ile ilgili olarak; “Tüketim sonrası oluşan LDPE atık, sıklıkla atık sahalarında son buluyor ancak bu, büyük bir çevre kirliliği ve kaynak kaybı anlamına geliyor. Bakcycle, bu zinciri kırmak için yatırım yaptı. Tüketim sonrası alçak yoğunluklu polietilenlerin (LDPE) geri dönüşümü, hem yeni ambalaj üretiminde kullanılan fosil yakıtların hem de enerji tüketiminin azaltılmasına yardımcı olacak. Son teknolojide bir alt yapı kurarak ambalaj üreticilerine birincil malzeme kalitesine çok yakın geri dönüştürülmüş ham madde sunabiliyoruz. Yani bir başka deyişle esnek ambalaj üretimi için ürettiğimiz ton kadar daha az birincil ham maddeye ihtiyaç duyuluyor. Bunu sağlamak ise sadece doğru geri dönüşüm ve teknoloji yatırımı ile mümkün. Bu nedenle TOMRA’nın projenin başından beri yanımızda olduğu fizibilite sürecinde optik ayıklama, sıcak yıkama, ekstrüzyon süreçlerinde lazer filtreleme ve koku giderme gibi işlemlerin tamamını bünyesinde bulunduran Türkiye’deki ilk tesisi kurmayı başardık. Tüketim sonrası atıkların geri dönüşümündeki zorluklar nedeniyle malzeme türü ve rengine göre ayıklanması ve istenmeyen yabancı maddelerin temizlenmesi gerekiyor. TOMRA, tüm bu süreçleri yönetme kapasitesine sahip” açıklamasında bulundu.
İzmir’de bulunan Bakcycle geri dönüşüm tesisi, 20.000 m2’lik alana sahip. Tesisin optik ayıklama operasyonları için iki adet TOMRA AUTOSORTTM ve üç adet AUTOSORTTM SPEEDAIR makineleri, girdi atığın içinden istenmeyen fraksiyonların ön ayıklamasının yapılmasını, atığın türlerine ve renklerine göre ayıklanmasını sağlıyor. Tesisin işleme hattında, hattın ön kısmında üç adet AUTOSORT™ SPEEDAIR makinesi, ardından iki adet AUTOSORT™ makinesi bulunuyor. Renk ve polimer bazlı ayıklama sürecinde, birinci ve ikinci AUTOSORT™ SPEEDAIR makineleri, şeffaf LDPE ve şeffaf LLDPE'yi diğer malzemelerden ayırıyor. Üçüncü makine ise şeffaf LDPE'nin şeffaf LLDPE'den ayıklanmasını sağlıyor. AUTOSORT™ SPEEDAIR makinelerinin ardından yer alan iki AUTOSORT™ makinesi ise karışık renkli ve beyaz LDPE'nin ayıklanması görevini üstleniyor. Sonuçta TOMRA makineleri sayesinde ayıklama süreçlerinde yüzde 98’in üzerinde saflık değerlerine ulaşılıyor.
Bakcycle, TOMRA AUTOSORTTM SPEEDAIR makinesinin Türkiye’de kullanıldığı ilk tesis
TOMRA AUTOSORT™ SPEEDAIR ayıklama makinesinde bulunan fan tahrikli hava girişleri sayesinde hafif malzemeleri sabitlemek için hızla hareket eden bantlı konveyörün üzerinde sabit bir hava akımı oluşturuluyor. Film uygulamaları için geliştirilen bu makine sayesinde hafif olan esnek ambalajların yüksek kapasitede geri dönüşümü sağlanıyor ve hedeflenen fraksiyon kalitesine ulaşılıyor.
Yılda 8 bin ton en yüksek kalitede rLDPE granül
Bakcycle Geri Dönüşüm tesisi, ilk fazda iç pazardan sağladığı LDPE atıklarının yılda yaklaşık 8 bin ton en yüksek kalitede rLDPE (geri dönüştürülmüş alçak yoğunluklu polietilen) granüle dönüştürülmesini hedefliyor. Önümüzdeki 2 yıl içinde bu kapasitelerin iki katına çıkartılması planlanıyor. Üretilen yüksek kalitedeki granüllerin yüzde 10’una kadar olan kısmı, Bakioğlu Holding Ambalaj Grubu Şirketleri’nin gıda dışı uygulamalarında ihtiyaç duyduğu ham maddeyi sağlıyor. Geri kalan kısmı ise çoğunlukla ihraç edilerek esnek ambalaj üreticilerinin geri dönüştürülmüş içerik hedeflerine değer katıyor.
Övünç Dirik; “Bakcycle olarak gıda dışı esnek ambalaj uygulamaları için geri dönüştürülmüş yüksek kaliteli ham madde sağlıyoruz. Örnek vermek gerekirse streç ve shrink film, esnek ambalaj çözümleri olarak farklı ihtiyaçlara yönelik kullanılıyor. Hangi filmin kullanılacağı, ürünün özelliklerine ve ambalajlama gereksinimlerine bağlı olarak değişiyor. Bu malzemeler üretilirken yapışması, uzaması veya yırtılması gerekiyorsa başka ham maddelerin kullanımını gerektiriyor. Ürettiğimiz granüller, bu uygulamaların hepsinde kullanılabiliyor” diye belirtti.
TOMRA Insight veri platformu, Türkiye’de ilk defa Bakcycle tesisinde
TOMRA Insight ile Bakcycle, verimliliği ve şeffaflığı artırıyor. TOMRA Insight sayesinde, Bakcycle’ın optik ayıklama makineleri, değerli işlem verileri üreten bağlı cihazlara dönüşüyor. Her yerden ve her zaman masaüstü ve mobil cihazlardan ulaşılabilen veriler, tesis operatörlerinin doğru raporları kullanarak stratejik gerçeklere dayalı ticari kararlar almalarını sağlıyor ve böylece operasyonel verimliliği artırıyor.
TOMRA Recycling Sorting Bölge Satış Müdürü Oral Çimsöken ise; “Bakcycle, ayıklama süreçlerini optimize etmek, daha fazla şeffaflık ve veri yönetimi sağlamak için TOMRA Insight bulut tabanlı veri platformunu da kullanıyor. Böylece işlenen malzemelerin kalitesi kesin olarak değerlendiriliyor ve süreçte yaşanabilen malzeme kaybının detaylı, gerçek zamanlı analiz edilmesi mümkün oluyor. Tüm bu modern teknolojilerin bir arada kullanılması sonucunda nihai üründeki geri dönüştürülmüş LDPE’nin sürdürülebilir, yüksek kalitede ve son müşterilerin talep ettiği standartları karşılayacak şekilde olması sağlanıyor” şeklinde açıkladı.
Bakcycle, ağırlıklı olarak evsel atık ve ambalaj atığı ayıklama tesislerinden tedarik edilen şeffaf LDPE filmlerinin işlenmesine odaklanıyor. Girdi malzemeyi, tamamen yurtiçi kaynaklardan temin etmeyi hedeflediklerini belirten Övünç Dirik; “Sürdürülebilirlik, yalnızca bir trend değil, geleceğimizin temel taşı. Geri dönüşüm süreçlerini iyileştirmek için teknolojik yatırımlar yapmak ve yenilikçi çözümler geliştirmek önemli. LDPE film üretiminde kullanılabilen geri dönüştürülmüş malzeme, çok hassas bir konu ve ince yapısı nedeniyle en ufak bir kusur bile gözle görülebileceğinden kalite beklentileri oldukça yüksek. Yeni tesisimizde kullanılan sensör tabanlı ayıklama makineleri, bu konulara çözüm sunarak geri dönüşüm süreçlerini dönüştürüyor. Gelişmiş sensör teknolojisi, farklı malzeme türlerini ve renkleri etkili bir şekilde ayırarak, geri dönüştürülmüş malzeme kalitesini artırıyor. TOMRA makinelerimiz, geri dönüşüm oranlarını önemli ölçüde artırıyor ve süreçleri hızlandırıyor. Ürettiğimiz yüksek saflıkta geri dönüştürülmüş granüller, yine esnek ambalaj üretiminde kullanıldığından bu değerli kaynakları döngü içinde tutarken, birincil üretim için gereken enerji tüketimini de önlüyoruz,” diyor.
Oral Çimsöken, son olarak; “TOMRA olarak Bakioğlu Holding ekibiyle tanıştığımızda proje, henüz fikir aşamasındaydı. Fizibilite çalışmalarından tasarım aşamasına kadar sürecin her adımında aktif rol aldık ve deneyimli ekibimizle satış sonrası hizmetlerimizle desteğimizi sürdürüyoruz. Bakcycle projesi, sadece Türkiye'de değil, aynı zamanda TOMRA'nın esnek ambalaj üretiminde geri dönüştürülmüş içeriğin kullanımını artırma hedefleri doğrultusunda küresel ölçekte önemli bir girişim” şeklinde ekliyor.
