RPET kullanımı yasağı ülkeye döviz girişini engelliyor
PLASFED, AB ülkelerindeki RPET kullanım serbetliğinin ülkemizde de uygulanması gerektiği konusundaki görüş ve düşüncelerini aktardığı bir yazıyı Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Kontrol Genel Müdürlüğüne sundu. PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Aksoy konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Türk Gıda Kodeksi, RPET’in (Geri Dönüştürülmüş Pet) gıda ambalajında kullanımına müsaade etmediği için ülkemiz önemli ölçüde gelir ve döviz kaybına uğruyor” dedi.
Tüm dünyada plastik ambalaj malzemesi kullanımı giderek artarken, Türkiye’de gıdaya temas eden ambalajlarda ne evsafta ve ne kadar “geri dönüşümlü” ürün kullanılacağı belirlenmediğinden, “Türk Gıda Kodeksi” yönetmeliğinde sadece üretim atıklarının değerlendirileceği, kullanılmış ambalaj atıklarının kullanımının ise olanaksız olduğu düşüncesine PLASFED karşı çıkıyor. Aksine, RPET’in gıdaya temas eden ambalajlarda kullanımının Türk Gıda Kodeksine dahil edilerek izin verilmesini savunuyor.
PET atıklarının tekrar kullanım yolu ile değerlendirilmesi açısından özellikle ABD ve Avrupa standartlarının gerisinde kalındığından, mevcut uygulama ile atıkların katma değeri daha yüksek ürünlerle çevre dostu ekonomiye kazandırılmasının oldukça kısıtlı olduğuna dikkat çeken PLASFED, son müşterinin kullanımından sonra toplanıp, ayıklanıp, temizlenmiş, tekrar proses edilebilir hale getirilmiş PET ambalaj ürünleri olan RPET ( Geri dönüştürülmüş PET) konusunda, AB üye ülkelerinde tanınan RPET kullanım serbestliğinin ülkemizde de uygulanması talebini içeren bir yazıyı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Kontrol Genel Müdürlüğüne sundu. Atıkların, katma değeri daha yüksek ürünlerle çevre dostu olarak ekonomiye kazandırılmasıyla dış ticaret açığının azaltılmasına katkıda bulunulacağına dikkat çeken; PET atıklarının tekrar kullanım yolu ile değerlendirilmesi gerektiğini içeren yazı ile ilgili olarak PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Aksoy şu açıklamalarda bulundu:
“RPET’in gıdaya temas eden ambalajlarda kullanımının Türk Gıda Kodeksi’ne dahil edilerek izin verilmesi gerekiyor”
“Gıda ambalajının kullanımındaki bu engel büyük ölçüde döviz kaybına neden oluyor. Örneğin, üyelerimizden Meltem Kimya firması, çok uluslu firmalardan kola şişesi üretimi için sipariş aldı. Siparişi veren çok uluslu firmalar bu şişelerde RPET (Geri dönüştürülmüş PET kullanımını şart koşmaktadır. Ancak, Türk Gıda Kodeksi, RPET’in gıda ambalajında kullanımına müsaade etmediği için Meltem Kimya gibi firmalar bu siparişleri yerine getiremiyor. Ülkemiz adına önemli ölçüde gelir ve döviz kaybına neden olan bu duruma çözüm olarak, RPET’in gıdaya temas eden ambalajlarda kullanımı konusunda bir çıkış gerekiyor. Avrupa Birliği üye ülkelerinde esas alınan uygulama; 1994 tarihli ‘Waste Packaging EC-94-62’ direktiftir. Bu direktif, plastikleri genel bir malzeme olarak değerlendirmekte, hiçbir cins tasnifi yapmamakta, hiçbir kullanım şekli için kullanılması gereken -geri dönüşüm- rakamını vermemektedir. Direktif, bir ‘master’ öneri olup, üye ülkelere kendi şartlarına göre kendi kurallarını koymak için yol göstericidir. Bu direktiflerin hiç birinde RPET için özellikli bir kural mevcut değildir. Şayet gıdaya temas edebilecek tek katlı bir ambalaj malzemesi üretilecekse, halen uyulması gereken direktif, EC-2008-282’ dir. Bunun için RPET kullanıcısı, AB’de onaylanmış bir geri kazanma prosesiyle üretilmiş RPET kullanmaya mecburdur. Avrupalı şirketler bu teknolojilerle üretilen ürünü belirli oranda saf PET ile karıştırıp kullanmaktadır. Bu yolla Türkiye’de henüz RPET üreten kimse yoktur, ancak dahilde işlem maksatlı ithalatı yapılmaktadır.”
Bu konuda bir geçiş süresi yaşandığını, Avrupa Gıda Emniyeti Otoritesi’nin kendisine verilen dosyaları inceleyip önerilen prosesleri gözden geçirdiğini aktaran Selçuk Aksoy, bu geçiş döneminde “ülke bazında milli onaylar ve karşılıklı anlayışlar”ın halen uygulanan yol olduğunu, prosedürlerin ise ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğini vurguladı. Avrupa Birliğine üye ülkelere verilen operasyon serbestisinin ülkelerin daha çok ambalaj kullanıcısı firmaların aldıkları tedbirleri anlamak, mevcut teamüllere uygunluğunu teyit etmek, serbest piyasa koşullarında çevre ve sağlık koşullarıyla uyumlu çalıştığını kontrol etmek olarak işlediğini aktaran Aksoy, Meltem Kimya gibi benzer siparişler alan tüm firmalara, AB üye ülkelerinde tanınan serbestinin uygulanması, atıkların katma değeri daha yüksek ürünlerle çevre dostu ekonomiye kazandırılması ile dış ticaret açığının azaltılmasına katkıda bulunulması için PET atıklarının tekrar kullanım yolu ile değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
